a. Bèi c¶ch lÞch sö Trung Quèc cuèi thÕ kû XIX:
- TriÒu ®×nh M·n Thanh suy yÕu.
- C¸c n­íc ®Õ quèc tranh nhau s©u xÐ vµ ph©n chia vïng ¶nh h­ëng.
- ChiÕn tranh Trung – NhËt (1894 – 1895) vµ thÊt b¹i cña triÒu ®×nh M·n Thanh ®¸nh dÊu sù hoµn thµnh qu¸ tr×nh biÕn Trung Quèc thµnh nöa thuéc ®Þa cña c¸c c­êng quèc.
- Tr­íc nguy c¬ bÞ x©m l­îc, triÒu ®×nh M·n Thanh kh«ng cã biÖn ph¸p d× ®Ó canh t©n vµ b¶o vÖ ®Êt n­íc. Giai cÊp t­ s¶n võa míi xuÊt hiÖn ®ßi hái cã nh÷ng c¶i c¸ch vÒ kinh tÕ – chÝnh trÞ – x· héi.
b. C¶i c¸ch MËu TuÊt:
- Do nh÷ng phÇn tö trÝ thøc phong kiÕn tiÕn bé, chÞu ¶nh h­ëng t­ t­ëng t­ s¶n ph­¬ng T©y - §øng ®Çu lµ Khang H÷u Vi vµ L­¬ng Kh¶i Siªu – Khëi x­íng. C¸c «ng dùa vµo vua Quang Tù tiÕn hµnh nhiÒu biÖn ph¸p c¶i c¸ch tiÕn bé nh»m phôc h÷ng Trung Quèc thµnh 1 quèc gia ®éc lËp, tho¸t khái sù lÖ thuéc vµo ®Õ quèc , x©y dùng ®Êt n­íc giµu m¹nh.
- Ngµy 11/6/1898, Quang Tù h¹ chiÕu tiÕn hµnh c¶i c¸ch:
- Néi dung c¶i c¸ch:
+ VÒ kinh tÕ: LËp ng©n hµng, x©y dùng ®­êng s¾t, khai má.
+ VÒ chÝnh trÞ: Söa ®æi l¹i ph¸p luËt, cho nh©n d©n quyÒn tù do ng«n luËn, thñ tiªu 1 sè ®Æc quyÒn cña tÇng líp quý téc ng­êi M·n.
+ VÒ v¨n ho¸ - gi¸o dôc: Söa ®æi l¹i chÕ ®é thi cö, lËp nhiÒu tr­êng häc, më tr­êng ®¹i häc ë B¾c Kinh.
+ Qu©n sù: Trang bÞ, huÊn luyÖn qu©n ®éi theo kiÓu ¢u – Mü.
- ý nghÜa tiÕn bé: Néi dung c¶i c¸ch mang tÝnh thêi ®¹i, gãp phÇn gi¶i quyÕt nh÷ng yªu cÇu cÊp b¸ch cña x· héi Trung Quèc cuèi thÕ kû XIX. NÕu ®­îc thùc hiÖn, c¶i c¸ch cã thÓ t¹o ra nh÷ng b­íc tiÕn míi vÒ kinh tÕ, v¨n ho¸ vµ x· héi nh»m thay ®æi chÕ ®é phong kiÕn, ®­a Trung Quèc ph¸t triÓn theo h­íng t­ b¶n chñ nghÜa.
- Nguyªn nh©n thÊt b¹i: Duy t©n MËu TuÊt tiÕn hµnh ®­îc 103 ngµy th× bÞ thÊt b¹i v× sù chèng ®èi quyÕt liÖt cña ®¹i ®a sè quan l¹i cña triÒu ®×nh M·n Thanh, ®øng ®Çu lµ Tõ Hy th¸i hËu.
c. Liªn hÖ víi NhËt B¶n vµ ViÖt Nam:
- NhËt: C¶i c¸ch Minh TrÞ ®­îc thùc hiªn trªn nhiÒu lÜnh vùc: Hµnh chÝnh gi¸o dôc - kinh tÕ - qu©n sù. §©y lµ cuéc c¶i c¸ch mang tÝnh t­ s¶n, ®­a NhËt trë thµnh n­íc t­ b¶n chñ nghÜa ®Çu tiªn ë Ch©u ¸.
- ViÖt Nam: Lùc l­îng b¶o thñ cña quan l¹i triÒu NguyÔn ®· thùc hiÖn nh÷ng chÝnh s¸ch thñ cùu vÒ ®èi néi, ®èi ngo¹i, kh­íc tõ nh÷ng ®Ò nghÞ c¶i c¸ch cña nhãm duy t©n (C¸ch b¶n ®iÒu trÇn cña NguyÔn Tr­êng Té), lµm cho tiÒm lùc ®Êt n­íc ngµy cµng suy yÕu, quyÖt quÖ.
Wed Jul 29, 2009 3:24 pm
