Ngoại trưởng Mỹ Hilary Clinton vừa gặp ngoại trưởng bốn nước vùng hạ lưu sông Mekong bên lề Hội nghị Asean tại Phuket, Thái Lan.
Các nước này bao gồm Việt Nam, Thái Lan, Lào và Campuchia.
Cuộc gặp được tổ chức sau cuộc họp Hội nghị Ngoại trưởng khối Asean và Diễn đàn An ninh vùng Á châu hàng năm.
Tin từ báo chí Thái Lan cho hay cuộc hội kiến mang tính tham vấn nhiều hơn là loan báo dự án cụ thể.
Mỹ muốn lắng nghe quan điểm của bốn nước tiểu vùng sông Mekong về những lĩnh vực họ muốn có sự trợ giúp từ bên ngoài.
Ngoại trưởng Lào, Thongloun Sisoulith, cho báo The Nation hay chủ đề các bên quan tâm sẽ là kinh tế, phát triển cơ sở hạ tầng và giáo dục và y tế cho người dân.
Chúng tôi nhìn vào mặt tích cực của cuộc gặp. Chuyện phía Mỹ đưa ra sáng kiến nhằm tìm kiếm sự hợp tác là điều cần làm
Thongloun Sisoulith - Ngoại trưởng Lào
Ông Sisoulith mong muốn cuộc họp sẽ phát triển thành cơ chế hợp tác giữa hai con sông lớn nhất trên thế giới, Mekong ở Đông Nam Á và Mississipi ở Mỹ.
Quan chức Lào nói thêm ông không có đề nghị gì cụ thể mang tới cuộc họp, và coi cuộc gặp gỡlà điểm xuất phát cho quá trình tham khảo hàng năm giữa bốn nước trong tổ chức Asean và Hoa Kỳ.
Hợp tác Mekong-Mississipi?
Trong cuộc phỏng vấn dành cho The Nation, tờ báo tiếng Anh xuất bản tại Thái Lan, ông Sisoulith được trích lời nói như sau: “Giữa các con sông lớn tại Á châu chúng tôi chúng tôi đang có một số dự án trong tay.“Ví dụ như hợp tác Ayeyawady-Chao-Phya, rồi đến Chiến lược hợp tác kinh tế Mekong (ACMEC). Và hợp tác Mekong Ganga.”
Người dân ngồi bên cầu mới xây qua sông Mekong bằng dự án viện trợ của Úc.
Ông Sisoulith không cho rằng cuộc họp sẽ tạo điều kiện cho Mỹ hiện diện mạnh hơn tại vùng châu thổ sông Mekong nhằm cân bằng ảnh hưởng của Trung Quốc. “Chúng tôi nhìn vào mặt tích cực của cuộc gặp,” ông Sisoulith nói trên tờ The Nation. “Chuyện phía Mỹ đưa ra sáng kiến nhằm tìm kiếm sự hợp tác là điều cần làm.”
Ngoại trưởng Lào nói thêm trong tương lai rất có thể cuộc họp sẽ mời tất cả các quốc gia vùng hạ lưu sông Mekong tham gia, thậm chí cả Miến Điện.
Miến Điện hiện đang chịu lệnh cấm vận của Mỹ vì vi phạm nhân quyền và đàn áp phe đối lập.
Cũng trong cuộc họp khối Asean tại Phuket ngoại trưởng Úc loan báo tài trợ ngân khoản 10 triệu USD cho Ủy Hội song Mekong, nhằm giúp cơ quan này quản lý nguồn nước tốt hơn vùng lưu vực.
Tuyên bố của Bộ Ngoại giao Úc viết: “Quản lý nguồn nước là một trong những thách thức lớn tại vùng châu thổ sông Mekong. Nguồn cá phong phú và lượng nước dồi dào là nguồn sống cho 60 triệu người trong vùng.
“Người dân Campuchia, Lào, Thái Lan, và Việt Nam là những người sẽ được hưởng lợi từ dự án này.”
Nguồn tài trợ của Úc sẽ giúp tăng cường khả năng điều hành của Ủy hội sông Mekong, mướn thêm nhân viên và mở rộng khả năng tư vấn đối với dự án xây đập thủy điện hoặc thủy lợi.