<H1 class=firstHeading hasbox="2">Ngân Hà</H1>
<DIV id=bodyContent hasbox="2">
<H3 id=siteSub hasbox="2">Bách khoa toàn thư mở Wikipedia</H3>
<DIV id=contentSub hasbox="2"> </DIV>
<DIV id=jump-to-nav hasbox="2"> </DIV>
<DIV class="thumb tright" hasbox="2">
<DIV class=thumbinner style="WIDTH: 182px" hasbox="2"><A class=image title="Ngân Hà - thiên hà xoắn ốc" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%C3%ACnh:Milky_Way_galaxy.jpg" hasbox="2"><IMG class=thumbimage height=121 alt="Ngân Hà - thiên hà xoắn ốc" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Milky_Way_galaxy.jpg/180px-Milky_Way_galaxy.jpg" width=180 border=0 hasbox="2"></A>
<DIV class=thumbcaption>
<DIV class=magnify><A class=internal title="Phóng lớn" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%C3%ACnh:Milky_Way_galaxy.jpg"><IMG height=11 alt="" src="http://vi.wikipedia.org/skins-1.5/common/images/magnify-clip.png" width=15></A></DIV>Ngân Hà - thiên hà xoắn ốc</DIV></DIV></DIV>
<DIV class="thumb tright" hasbox="2">
<DIV class=thumbinner style="WIDTH: 182px"><A class=image title="Dải sông Ngân, nhìn từ Thung lũng Chết, 2007" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%C3%ACnh:Deathvalleysky_nps_big.jpg"><IMG class=thumbimage height=58 alt="Dải sông Ngân, nhìn từ Thung lũng Chết, 2007" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Deathvalleysky_nps_big.jpg/180px-Deathvalleysky_nps_big.jpg" width=180 border=0></A>
<DIV class=thumbcaption>
<DIV class=magnify><A class=internal title="Phóng lớn" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%C3%ACnh:Deathvalleysky_nps_big.jpg"><IMG height=11 alt="" src="http://vi.wikipedia.org/skins-1.5/common/images/magnify-clip.png" width=15></A></DIV>Dải sông Ngân, nhìn từ <A title="Thung lũng Chết" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Thung_l%C5%A9ng_Ch%E1%BA%BFt"><FONT color=#003366>Thung lũng Chết</FONT></A>, 2007</DIV></DIV></DIV>
<P hasbox="2">Dải <STRONG>Ngân Hà</STRONG> là <A title="Thiên hà" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Thi%C3%AAn_h%C3%A0"><FONT color=#003366>thiên hà</FONT></A> mà <A title="Hệ Mặt Trời" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%BB%87_M%E1%BA%B7t_Tr%E1%BB%9Di"><FONT color=#003366>Hệ Mặt Trời</FONT></A> nằm trong đó. Trong văn học nó còn có tên gọi là <STRONG>sông Ngân</STRONG>. Nó xuất hiện trên bầu trời như một dải sáng trắng kéo dài từ <A title="Chòm sao" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Ch%C3%B2m_sao"><FONT color=#003366>chòm sao</FONT></A> <A title="Tiên Hậu" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Ti%C3%AAn_H%E1%BA%ADu"><FONT color=#003366>Tiên Hậu</FONT></A> về phía bắc và chòm sao <A title="Nam Thập Tự" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Nam_Th%E1%BA%ADp_T%E1%BB%B1"><FONT color=#003366>Nam Thập Tự</FONT></A> về phía nam. Dải Ngân Hà sáng hơn về phía chòm sao <A title="Nhân Mã" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Nh%C3%A2n_M%C3%A3"><FONT color=#003366>Nhân Mã</FONT></A> là chỗ trung tâm của dải Ngân Hà. Một dữ kiện thực tế là dải Ngân Hà chia bầu trời thành hai phần xấp xỉ bằng nhau chứng tỏ Hệ Mặt Trời nằm rất gần với mặt phẳng của thiên hà này. Từ <STRONG>Ngân Hà</STRONG> có nguồn gốc từ <A class=mw-redirect title="Tiếng Trung Hoa" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Trung_Hoa"><FONT color=#003366>tiếng Trung Hoa</FONT></A>, và cũng được sử dụng tại <A title="Nhật Bản" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n"><FONT color=#003366>Nhật Bản</FONT></A> và <A title="Bán đảo Triều Tiên" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/B%C3%A1n_%C4%91%E1%BA%A3o_Tri%E1%BB%81u_Ti%C3%AAn" hasbox="2"><FONT color=#003366 hasbox="2">bán đảo Triều Tiên</FONT></A>.</P></DIV>

<H2 hasbox="2"><SPAN class=mw-headline hasbox="2">Cấu trúc</SPAN></H2>
<P hasbox="2">Dải Ngân Hà là một <A class=new title="Thiên hà xoắn ốc có thanh ngang (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Thi%C3%AAn_h%C3%A0_xo%E1%BA%AFn_%E1%BB%91c_c%C3%B3_thanh_ngang&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>thiên hà xoắn ốc có thanh ngang</FONT></A> kiểu <A class=new title="SBbc (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=SBbc&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>SBbc</FONT></A> theo phân loại <A title=Hubble href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Hubble"><FONT color=#003366>Hubble</FONT></A> (dạng thiên hà hình đĩa có các nhánh liên kết không chặt chẽ và có phần gần trung tâm lồi hẳn lên) có khối lượng xấp xỉ 1012 khối lượng của <A title="Mặt Trời" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/M%E1%BA%B7t_Tr%E1%BB%9Di"><FONT color=#003366>Mặt Trời</FONT></A> (M☉), có khoảng 200-400 tỷ ngôi sao (<A class=mw-redirect title="Định tinh" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_tinh"><FONT color=#003366>định tinh</FONT></A>). Dải Ngân Hà có đường kính khoảng 100.000 <A title="Năm ánh sáng" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/N%C4%83m_%C3%A1nh_s%C3%A1ng"><FONT color=#003366>năm ánh sáng</FONT></A>. Khoảng cách từ Mặt Trời đến trung tâm dải Ngân Hà khoảng 27.700 năm ánh sáng.</P>
<TABLE class=gallery cellSpacing=0 cellPadding=0 hasbox="2">
<TBODY hasbox="2">
<TR hasbox="2">
<TD hasbox="2">
<DIV class=gallerybox style="WIDTH: 155px" hasbox="2">
<DIV class=thumb style="PADDING-RIGHT: 0px; PADDING-LEFT: 0px; PADDING-BOTTOM: 13px; WIDTH: 150px; PADDING-TOP: 13px" hasbox="2">
<DIV style="MARGIN-LEFT: auto; WIDTH: 120px; MARGIN-RIGHT: auto"><A class=image title="Milky Way 2005.jpg" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%C3%ACnh:Milky_Way_2005.jpg"><IMG height=120 alt="" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Milky_Way_2005.jpg/120px-Milky_Way_2005.jpg" width=120 border=0></A></DIV></DIV>
<DIV class=gallerytext>
<P>Minh họa của <A title=NASA href="http://vi.wikipedia.org/wiki/NASA"><FONT color=#003366>NASA</FONT></A> về Ngân Hà.</P></DIV></DIV></TD>
<TD hasbox="2">
<DIV class=gallerybox style="WIDTH: 155px" hasbox="2">
<DIV class=thumb style="PADDING-RIGHT: 0px; PADDING-LEFT: 0px; PADDING-BOTTOM: 33px; WIDTH: 150px; PADDING-TOP: 33px" hasbox="2">
<DIV style="MARGIN-LEFT: auto; WIDTH: 120px; MARGIN-RIGHT: auto" hasbox="2"><A class=image title="Milky way 2 md.jpg" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%C3%ACnh:Milky_way_2_md.jpg" hasbox="2"><IMG height=80 alt="" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Milky_way_2_md.jpg/120px-Milky_way_2_md.jpg" width=120 border=0 hasbox="2"></A></DIV></DIV>
<DIV class=gallerytext hasbox="2">
<P hasbox="2">Vùng trung tâm Ngân Hà. Những ngôi sao chính được khoanh màu đỏ.</P></DIV></DIV></TD>
<TD hasbox="2">
<DIV class=gallerybox style="WIDTH: 155px" hasbox="2">
<DIV class=thumb style="PADDING-RIGHT: 0px; PADDING-LEFT: 0px; PADDING-BOTTOM: 60px; WIDTH: 150px; PADDING-TOP: 60px" hasbox="2">
<DIV style="MARGIN-LEFT: auto; WIDTH: 120px; MARGIN-RIGHT: auto" hasbox="2"><A class=image title="Milkyway pan1.jpg" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%C3%ACnh:Milkyway_pan1.jpg" hasbox="2"><IMG height=26 alt="" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Milkyway_pan1.jpg/120px-Milkyway_pan1.jpg" width=120 border=0 hasbox="2"></A></DIV></DIV>
<DIV class=gallerytext hasbox="2">
<P hasbox="2">360-degree photographic panorama of the entire galaxy, from the viewpoint of our solar system.</P></DIV></DIV></TD>
<TD>
<DIV class=gallerybox style="WIDTH: 155px">
<DIV class=thumb style="PADDING-RIGHT: 0px; PADDING-LEFT: 0px; PADDING-BOTTOM: 42px; WIDTH: 150px; PADDING-TOP: 42px">
<DIV style="MARGIN-LEFT: auto; WIDTH: 120px; MARGIN-RIGHT: auto"><A class=image title="NGC 7331.jpg" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%C3%ACnh:NGC_7331.jpg"><IMG height=62 alt="" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/vi/thumb/a/ab/NGC_7331.jpg/120px-NGC_7331.jpg" width=120 border=0></A></DIV></DIV>
<DIV class=gallerytext>
<P>Thiên hà xoắn ốc <A class=new title="NGC 7331 (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=NGC_7331&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>NGC 7331</FONT></A> thường được coi là bản sao của Ngân Hà.</P></DIV></DIV></TD></TR></TBODY></TABLE>
<P><A id=Trung_t.C3.A2m_Ng.C3.A2n_H.C3.A0 name=Trung_t.C3.A2m_Ng.C3.A2n_H.C3.A0></A></P>
<H3 hasbox="2"> <SPAN class=mw-headline>Trung tâm Ngân Hà</SPAN></H3>
<DIV class="detail section-detail noprint" hasbox="2"><EM style="PADDING-RIGHT: 2px; PADDING-LEFT: 2px; BACKGROUND: #f5f5f5; PADDING-BOTTOM: 2px; PADDING-TOP: 2px; moz-border-radius: 4px">Bài chi tiết: <A class=new title="Trung tâm Ngân Hà (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Trung_t%C3%A2m_Ng%C3%A2n_H%C3%A0&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>Trung tâm Ngân Hà</FONT></A></EM></DIV>
<P hasbox="2"><A class=new title="Tiêu bản:Starbox short (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Ti%C3%AAu_b%E1%BA%A3n:Starbox_short&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>Tiêu bản:Starbox short</FONT></A> Các ngôi sao trong dải Ngân Hà quay xung quanh trung tâm Ngân Hà (được cho là ranh giới của <A title="Hố đen" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%BB%91_%C4%91en"><FONT color=#003366>hố đen</FONT></A> siêu khối lượng). Chòm sao <A class=new title="Sagittarius A (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Sagittarius_A&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>Sagittarius A</FONT></A>* (cung <A title="Nhân Mã (chòm sao)" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Nh%C3%A2n_M%C3%A3_(ch%C3%B2m_sao)"><FONT color=#003366>Nhân Mã</FONT></A>) được coi là ranh giới của hố đen này.</P>
<TABLE class=gallery cellSpacing=0 cellPadding=0 hasbox="2">
<TBODY hasbox="2">
<TR hasbox="2">
<TD>
<DIV class=gallerybox style="WIDTH: 155px">
<DIV class=thumb style="PADDING-RIGHT: 0px; PADDING-LEFT: 0px; PADDING-BOTTOM: 27px; WIDTH: 150px; PADDING-TOP: 27px">
<DIV style="MARGIN-LEFT: auto; WIDTH: 120px; MARGIN-RIGHT: auto"><A class=image title=Gcle.jpg href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%C3%ACnh:Gcle.jpg"><IMG height=91 alt="" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Gcle.jpg/120px-Gcle.jpg" width=120 border=0></A></DIV></DIV>
<DIV class=gallerytext>
<P><A class=new title="Sagittarius A (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Sagittarius_A&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>Sagittarius A</FONT></A>* ở trung tâm</P></DIV></DIV></TD>
<TD hasbox="2">
<DIV class=gallerybox style="WIDTH: 155px" hasbox="2">
<DIV class=thumb style="PADDING-RIGHT: 0px; PADDING-LEFT: 0px; PADDING-BOTTOM: 13px; WIDTH: 150px; PADDING-TOP: 13px" hasbox="2">
<DIV style="MARGIN-LEFT: auto; WIDTH: 120px; MARGIN-RIGHT: auto" hasbox="2"><A class=image title="Galactic Cntr full cropped.jpg" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%C3%ACnh:Galactic_Cntr_full_cropped.jpg" hasbox="2"><IMG height=120 alt="" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Galactic_Cntr_full_cropped.jpg/92px-Galactic_Cntr_full_cropped.jpg" width=92 border=0 hasbox="2"></A></DIV></DIV>
<DIV class=gallerytext>
<P>Trung tâm Ngân Hà</P></DIV></DIV></TD></TR></TBODY></TABLE>
<P><A title="Trái Đất" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Tr%C3%A1i_%C4%90%E1%BA%A5t"><FONT color=#003366>Trái Đất</FONT></A> của chúng ta cách tâm này khoảng 7.6 <A title=Parsec href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Parsec"><FONT color=#003366>kiloparsecs</FONT></A> (24,800 <A title="Năm ánh sáng" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/N%C4%83m_%C3%A1nh_s%C3%A1ng"><FONT color=#003366>năm ánh sáng</FONT></A>)<A title="" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Ng%C3%A2n_H%C3%A0#cite_note-0"><FONT color=#003366>[1]</FONT></A></P>
<P hasbox="2"><A title="Hệ Mặt Trời" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%BB%87_M%E1%BA%B7t_Tr%E1%BB%9Di"><FONT color=#003366>Hệ Mặt Trời</FONT></A> phải mất khoảng 226 triệu năm để hoàn thành một chu kỳ quay chung quanh tâm của dải Ngân Hà ("<A class=new title="Năm thiên hà (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=N%C4%83m_thi%C3%AAn_h%C3%A0&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>năm thiên hà</FONT></A>") và như vậy nó đã hoàn thành khoảng 25 vòng quay chung quanh tâm dải Ngân Hà. Vận tốc quỹ đạo của Hệ Mặt Trời là 217 km/s, tương đương với 1.400 năm theo một <A title="Năm ánh sáng" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/N%C4%83m_%C3%A1nh_s%C3%A1ng"><FONT color=#003366>năm ánh sáng</FONT></A>, hay 1 <A class=mw-redirect title=AU href="http://vi.wikipedia.org/wiki/AU"><FONT color=#003366>AU</FONT></A> trong 8 ngày. Vận tốc quỹ đạo của các ngôi sao trong dải Ngân Hà không phụ thuộc vào khoảng cách tới trung tâm: nó thường xuyên nằm trong khoảng 200-250 km/s đối với các láng giềng của Hệ Mặt Trời <A class="external autonumber" title=http://zebu.uoregon.edu/~imamura/123/lecture-2/mass.html href="http://zebu.uoregon.edu/~imamura/123/lecture-2/mass.html" rel=nofollow><FONT color=#003366>[1]</FONT></A>. Vì thế chu kỳ quỹ đạo là tỷ lệ thuận với khoảng cách tới trung tâm dải Ngân Hà (không tính tới trường hợp của các thiên thể gần trung tâm phải nhân với hệ số 1.5). Dải Ngân Hà có thể coi như một cái đĩa với phần trung tâm lồi hẳn lên.</P>
<P><A id=C.C3.A1c_nh.C3.A1nh_c.E1.BB.A7a_Ng.C3.A2n_H.C3.A0 name=C.C3.A1c_nh.C3.A1nh_c.E1.BB.A7a_Ng.C3.A2n_H.C3.A0></A></P>
<H3> <SPAN class=mw-headline>Các nhánh của Ngân Hà</SPAN></H3>
<DIV class="thumb tright">
<DIV class=thumbinner style="WIDTH: 182px"><A class=image title="Hình minh họa các nhánh lớn của Ngân hàGalactic Core: Trung tâm Ngân HàSun's Orbit: Quỹ đạo của Hệ Mặt Trời vòng quanh Ngân HàLocal Spur: Nhánh OrionNhánh Norma màu xanh blueNhánh Scutum-Crux màu xanh lá cây sẫmNhánh Nhân Mã màu đỏNhánh Perseus màu xanh lá sáng" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%C3%ACnh:Milky_Way_Spiral_Arms.png"><IMG class=thumbimage height=157 alt="Hình minh họa các nhánh lớn của Ngân hàGalactic Core: Trung tâm Ngân HàSun's Orbit: Quỹ đạo của Hệ Mặt Trời vòng quanh Ngân HàLocal Spur: Nhánh OrionNhánh Norma màu xanh blueNhánh Scutum-Crux màu xanh lá cây sẫmNhánh Nhân Mã màu đỏNhánh Perseus màu xanh lá sáng" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Milky_Way_Spiral_Arms.png/180px-Milky_Way_Spiral_Arms.png" width=180 border=0></A>
<DIV class=thumbcaption>
<DIV class=magnify><A class=internal title="Phóng lớn" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%C3%ACnh:Milky_Way_Spiral_Arms.png"><IMG height=11 alt="" src="http://vi.wikipedia.org/skins-1.5/common/images/magnify-clip.png" width=15></A></DIV>Hình minh họa các nhánh lớn của Ngân hà<BR>Galactic Core: Trung tâm Ngân Hà<BR>Sun's Orbit: Quỹ đạo của Hệ Mặt Trời vòng quanh Ngân Hà<BR>Local Spur: Nhánh Orion<BR>Nhánh Norma màu xanh blue<BR>Nhánh Scutum-Crux màu xanh lá cây sẫm<BR>Nhánh Nhân Mã màu đỏ<BR>Nhánh Perseus màu xanh lá sáng</DIV></DIV></DIV>
<P>Người ta cho rằng có bốn nhánh xoắn ốc chính và ít nhất hai nhánh nhỏ, mà mọi điểm xuất phát của nó là từ trung tâm dải Ngân Hà. Dưới đây là tên các nhánh tính từ trung tâm Ngân Hà:</P>
<UL>
<LI><A class=new title="Nhánh Norma (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Nh%C3%A1nh_Norma&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>nhánh Norma</FONT></A>, hay 3 k<A class=mw-redirect title=Pc href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Pc"><FONT color=#003366>pc</FONT></A> Arm
<LI><A class=new title="Nhánh Scutum-Crux (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Nh%C3%A1nh_Scutum-Crux&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>nhánh Scutum-Crux</FONT></A> hay nhánh <A class=new title="Centaurus (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Centaurus&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>Centaurus</FONT></A> Arm
<LI><A class=new title="Nhánh Sagittarius (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Nh%C3%A1nh_Sagittarius&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>nhánh Sagittarius</FONT></A> hay Sagittarius-Carina Arm
<LI><A class=new title="Nhánh Orion (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Nh%C3%A1nh_Orion&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>nhánh Orion</FONT></A> là một nhánh xoắn ốc nhỏ. Hệ Mặt Trời có thể rất gần với nội biên của nhánh này, ở trong các đám mây chứa khí giữa các thiên thể, với khoảng cách 8.0±0.5 kpc từ trung tâm dải Ngân Hà.
<LI><A class=new title="Nhánh Perseus (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Nh%C3%A1nh_Perseus&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>nhánh Perseus</FONT></A>.
<LI><A class=new title="Nhánh Cygnus (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Nh%C3%A1nh_Cygnus&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>nhánh Cygnus</FONT></A> hay <A class=new title="Nhánh ngoài cùng (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Nh%C3%A1nh_ngo%C3%A0i_c%C3%B9ng&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>nhánh ngoài cùng</FONT></A> </LI></UL>
<P>Khoảng cách từ nhánh Orion và nhánh kế tiếp, nhánh Perseus, vào khoảng 6.500 năm ánh sáng (xem [2]). Mỗi nhánh xoắn ốc miêu tả một đường xoắn lôgarít với độ dốc khoảng 12 độ (xem [1]).</P>
<P hasbox="2">Đĩa của dải Ngân Hà được bao quanh bởi các <A class=new title="Quầng sáng (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Qu%E1%BA%A7ng_s%C3%A1ng&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>quầng sáng</FONT></A> <A class=new title="Hình ô van (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=H%C3%ACnh_%C3%B4_van&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>hình ô van</FONT></A> của các ngôi sao đã già và các <A title="Tinh vân" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Tinh_v%C3%A2n"><FONT color=#003366>tinh vân</FONT></A>. Trong khi đĩa chứa khí và bụi bị mờ bởi sự quan sát trong một số các bước sóng, thì các quầng sáng không bị như vậy. Các ngôi sao đang hoạt động mạnh chiếm chỗ trong đĩa (đặc biệt trong các nhánh xoắn ốc, tiêu biểu cho các khu vực có mật độ cao), nhưng không có trong các quầng sáng. Nhóm các ngôi sao sinh ra bởi các đám mây phân tử cũng chủ yếu tìm thấy trong các đĩa.</P>

<SPAN class=mw-headline hasbox="2">Tuổi của Ngân Hà</SPAN>
<P hasbox="2">Năm <A title=2004 href="http://vi.wikipedia.org/wiki/2004"><FONT color=#003366>2004</FONT></A>, một nhóm các nhà thiên văn học đã tính toán tuổi của dải Ngân Hà. (Nhóm này bao gồm Luca Pasquini, Piercarlo Bonifacio, Sofia Randich, Daniele Galli và Raffaele G. Gratton.) Nhóm này đã sử dụng quang phổ siêu tím - nhìn thấy của <A class=new title="Kính viễn vọng cực lớn (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=K%C3%ADnh_vi%E1%BB%85n_v%E1%BB%8Dng_c%E1%BB%B1c_l%E1%BB%9Bn&action=edit&redlink=1" hasbox="2"><FONT color=#003366 hasbox="2">kính viễn vọng cực lớn</FONT></A> để lần đầu tiên đo lượng <A title=Berili href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Berili"><FONT color=#003366>Berili</FONT></A> trong hai ngôi sao thuộc <A class=new title="Tinh vân NGC 6397 (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Tinh_v%C3%A2n_NGC_6397&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>tinh vân NGC 6397</FONT></A>. Điều này cho phép họ suy ra thời gian đã trôi qua giữa sự sinh ra đầu tiên của các ngôi sao trong toàn bộ dải Ngân Hà và sự sinh ra đầu tiên của các ngôi sao trong tinh vân này, từ 200 đến 300 triệu năm. Họ cộng khoảng thời gian này vào tuổi biểu kiến của các ngôi sao trong tinh vân là 13.400 ± 800 triệu năm. Tổng của nó là tuổi dự kiến của dải Ngân Hà: 13.600 ± 800 triệu năm.</P>
<P><A id=L.C3.A1ng_gi.E1.BB.81ng_c.E1.BB.A7a_d.E1.BA.A3i_Ng.C3.A2n_H.C3.A0 name=L.C3.A1ng_gi.E1.BB.81ng_c.E1.BB.A7a_d.E1.BA.A3i_Ng.C3.A2n_H.C3.A0></A></P>
<H2 hasbox="2"> <SPAN class=mw-headline hasbox="2">Láng giềng của dải Ngân Hà</SPAN></H2>
<P hasbox="2">Dải Ngân Hà, <A title="Thiên hà Andromeda" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Thi%C3%AAn_h%C3%A0_Andromeda" hasbox="2"><FONT color=#003366 hasbox="2">thiên hà Andromeda</FONT></A> và <A class=new title="Thiên hà Triangulum (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Thi%C3%AAn_h%C3%A0_Triangulum&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>thiên hà Triangulum</FONT></A> là các thành viên chính của <A class=new title="Nhóm địa phương (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Nh%C3%B3m_%C4%91%E1%BB%8Ba_ph%C6%B0%C6%A1ng&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>nhóm địa phương</FONT></A> là một nhóm của khoảng 35 thiên hà có biên giới gần nhau; nhóm địa phương này là một phần của <A class=new title="Siêu nhóm Virgo (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Si%C3%AAu_nh%C3%B3m_Virgo&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>siêu nhóm Virgo</FONT></A> (Thiên Bình).</P>
<P hasbox="2">Dải Ngân Hà được quay quanh bởi một số các thiên hà sao lùn trong nhóm địa phương. Lớn nhất trong số này là <A class=new title="Đám mây Magellan lớn (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=%C4%90%C3%A1m_m%C3%A2y_Magellan_l%E1%BB%9Bn&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>đám mây Magellan lớn</FONT></A> với đường kính khoảng 20.000 năm ánh sáng. Nhỏ nhất là <A class=new title="Sao lùn Carina (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Sao_l%C3%B9n_Carina&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>sao lùn Carina</FONT></A>, <A class=new title="Sao lùn Draco (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Sao_l%C3%B9n_Draco&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>sao lùn Draco</FONT></A> và <A class=new title="Sư Tử II (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=S%C6%B0_T%E1%BB%AD_II&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>Sư Tử II</FONT></A> chỉ có kích thước 500 năm ánh sáng. Các sao lùn khác quay quanh thiên hà của chúng ta là <A class=new title="Đám mây Magellan nhỏ (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=%C4%90%C3%A1m_m%C3%A2y_Magellan_nh%E1%BB%8F&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>đám mây Magellan nhỏ</FONT></A>; <A class=new title="Sao lùn chính Canis (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Sao_l%C3%B9n_ch%C3%ADnh_Canis&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>sao lùn chính Canis</FONT></A>; gần nhất là <A class=new title="Thiên hà sao lùn hình elíp Sagittarius (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Thi%C3%AAn_h%C3%A0_sao_l%C3%B9n_h%C3%ACnh_el%C3%ADp_Sagittarius&action=edit&redlink=1" hasbox="2"><FONT color=#003366 hasbox="2">thiên hà sao lùn hình elíp Sagittarius</FONT></A>; <A class=new title="Sao lùn Tiểu Hùng Tinh (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Sao_l%C3%B9n_Ti%E1%BB%83u_H%C3%B9ng_Tinh&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>sao lùn Tiểu Hùng Tinh</FONT></A>; <A class=new title="Sao lùn Sculptor (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Sao_l%C3%B9n_Sculptor&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>sao lùn Sculptor</FONT></A>, <A class=new title="Sao lùn Sextans (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Sao_l%C3%B9n_Sextans&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>sao lùn Sextans</FONT></A>, <A class=new title="Sao lùn Fornax (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Sao_l%C3%B9n_Fornax&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>sao lùn Fornax</FONT></A> và <A class=new title="Sư Tử I (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=S%C6%B0_T%E1%BB%AD_I&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>Sư Tử I</FONT></A>.</P>

<UL hasbox="2">
<LI hasbox="2">Hệ thống <A class=new title="Thiên hà vệ tinh (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Thi%C3%AAn_h%C3%A0_v%E1%BB%87_tinh&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>thiên hà vệ tinh</FONT></A> của Ngân Hà gồm có <A class=new title="Sagittarius Dwarf Elliptical Galaxy (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Sagittarius_Dwarf_Elliptical_Galaxy&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>Sagittarius Dwarf Galaxy</FONT></A>, <A class=new title="Đám mây Magellan nhỏ (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=%C4%90%C3%A1m_m%C3%A2y_Magellan_nh%E1%BB%8F&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>đám mây Magellan nhỏ</FONT></A>, <A class=new title="Đám mây Magellan lớn (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=%C4%90%C3%A1m_m%C3%A2y_Magellan_l%E1%BB%9Bn&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>đám mây Magellan lớn</FONT></A>, <A class=new title="Canis Major Dwarf (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Canis_Major_Dwarf&action=edit&redlink=1" hasbox="2"><FONT color=#003366 hasbox="2">Canis Major Dwarf</FONT></A>, <A class=new title="Ursa Minor Dwarf (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Ursa_Minor_Dwarf&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>Ursa Minor Dwarf</FONT></A>, <A class=new title="Thiên hà lùn Draco (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Thi%C3%AAn_h%C3%A0_l%C3%B9n_Draco&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>thiên hà lùn Draco</FONT></A>, <A class=new title="Thiên hà lùn Carina (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Thi%C3%AAn_h%C3%A0_l%C3%B9n_Carina&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>thiên hà lùn Carina</FONT></A>, <A class=new title="Thiên hà lùn Sextans (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Thi%C3%AAn_h%C3%A0_l%C3%B9n_Sextans&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>thiên hà lùn Sextans</FONT></A>, <A class=new title="Thiên hà lùn Sculptor (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Thi%C3%AAn_h%C3%A0_l%C3%B9n_Sculptor&action=edit&redlink=1" hasbox="2"><FONT color=#003366 hasbox="2">thiên hà lùn Sculptor</FONT></A>, <A class=new title="Thiên hà lùn Fornax (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Thi%C3%AAn_h%C3%A0_l%C3%B9n_Fornax&action=edit&redlink=1" hasbox="2"><FONT color=#003366 hasbox="2">thiên hà lùn Fornax</FONT></A>, <A class=new title="Leo I (dwarf galaxy) (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Leo_I_(dwarf_galaxy)&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>Leo I</FONT></A>, <A class=new title="Leo II (dwarf galaxy) (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Leo_II_(dwarf_galaxy)&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>Leo II</FONT></A>, và <A class=new title="Ursa Major Dwarf (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Ursa_Major_Dwarf&action=edit&redlink=1" hasbox="2"><FONT color=#003366 hasbox="2">Ursa Major Dwarf</FONT></A>.
<LI hasbox="2">Hệ thống thiên hà vệ tinh của Andromeda gồm <A class=new title="Elliptical Galaxy M32 (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Elliptical_Galaxy_M32&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>M32</FONT></A>, <A class=new title="Messier 110 (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Messier_110&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>M110</FONT></A>, <A class=new title="NGC 147 (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=NGC_147&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>NGC 147</FONT></A>, <A class=new title="NGC 185 (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=NGC_185&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>NGC 185</FONT></A>, <A class=new title="Andromeda I (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Andromeda_I&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>And I</FONT></A>, <A class=new title="Andromeda II (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Andromeda_II&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>And II</FONT></A>, <A class=new title="Andromeda III (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Andromeda_III&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>And III</FONT></A>, <A class=new title="Andromeda IV (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Andromeda_IV&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>And IV</FONT></A>, <A class=new title="Andromeda V (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Andromeda_V&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>And V</FONT></A>, <A class=new title="Pegasus Dwarf Spheroidal Galaxy (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Pegasus_Dwarf_Spheroidal_Galaxy&action=edit&redlink=1" hasbox="2"><FONT color=#003366 hasbox="2">Pegasus dSph</FONT></A>, <A class=new title="Cassiopeia Dwarf (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Cassiopeia_Dwarf&action=edit&redlink=1" hasbox="2"><FONT color=#003366 hasbox="2">Cassiopeia Dwarf</FONT></A>, <A class=new title="Andromeda VIII (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Andromeda_VIII&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>And VIII</FONT></A>, <A class=new title="Andromeda IX (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Andromeda_IX&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>And IX</FONT></A>, và <A class=new title="Dwarf Spheroidal Galaxy Andromeda X (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Dwarf_Spheroidal_Galaxy_Andromeda_X&action=edit&redlink=1"><FONT color=#003366>And X</FONT></A>. </LI></UL>
<TABLE class=gallery cellSpacing=0 cellPadding=0 hasbox="2">
<TBODY hasbox="2">
<TR hasbox="2">
<TD hasbox="2">
<DIV class=gallerybox style="WIDTH: 155px" hasbox="2">
<DIV class=thumb style="PADDING-RIGHT: 0px; PADDING-LEFT: 0px; PADDING-BOTTOM: 15px; WIDTH: 150px; PADDING-TOP: 15px" hasbox="2">
<DIV style="MARGIN-LEFT: auto; WIDTH: 120px; MARGIN-RIGHT: auto" hasbox="2"><A class=image title="Local supercluster.jpg" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%C3%ACnh:Local_supercluster.jpg" hasbox="2"><IMG height=116 alt="" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Local_supercluster.jpg/120px-Local_supercluster.jpg" width=120 border=0 hasbox="2"></A></DIV></DIV>
<DIV class=gallerytext hasbox="2">
<P hasbox="2">Nhóm thiên hà Local Group (nhóm địa phương)</P></DIV></DIV></TD>
<TD hasbox="2">
<DIV class=gallerybox style="WIDTH: 155px" hasbox="2">
<DIV class=thumb style="PADDING-RIGHT: 0px; PADDING-LEFT: 0px; PADDING-BOTTOM: 17px; WIDTH: 150px; PADDING-TOP: 17px" hasbox="2">
<DIV style="MARGIN-LEFT: auto; WIDTH: 120px; MARGIN-RIGHT: auto" hasbox="2"><A class=image title="Small magellanic cloud.jpg" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%C3%ACnh:Small_magellanic_cloud.jpg" hasbox="2"><IMG height=112 alt="" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Small_magellanic_cloud.jpg/120px-Small_magellanic_cloud.jpg" width=120 border=0 hasbox="2"></A></DIV></DIV>
<DIV class=gallerytext hasbox="2">
<P hasbox="2">Mây Magellan nhỏ</P></DIV></DIV></TD>
<TD hasbox="2">
<DIV class=gallerybox style="WIDTH: 155px" hasbox="2">
<DIV class=thumb style="PADDING-RIGHT: 0px; PADDING-LEFT: 0px; PADDING-BOTTOM: 13px; WIDTH: 150px; PADDING-TOP: 13px" hasbox="2">
<DIV style="MARGIN-LEFT: auto; WIDTH: 120px; MARGIN-RIGHT: auto" hasbox="2"><A class=image title="Carina & Puppis & Pyxis & Vela.gif" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%C3%ACnh:Carina_%26_Puppis_%26_Pyxis_%26_Vela.gif" hasbox="2"><IMG height=120 alt="" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Carina_%26_Puppis_%26_Pyxis_%26_Vela.gif/120px-Carina_%26_Puppis_%26_Pyxis_%26_Vela.gif" width=120 border=0 hasbox="2"></A></DIV></DIV>
<DIV class=gallerytext hasbox="2">
<P hasbox="2">Carina</P></DIV></DIV></TD>
<TD hasbox="2">
<DIV class=gallerybox style="WIDTH: 155px" hasbox="2">
<DIV class=thumb style="PADDING-RIGHT: 0px; PADDING-LEFT: 0px; PADDING-BOTTOM: 13px; WIDTH: 150px; PADDING-TOP: 13px" hasbox="2">
<DIV style="MARGIN-LEFT: auto; WIDTH: 120px; MARGIN-RIGHT: auto" hasbox="2"><A class=image title="Draco & Ursa Minor.gif" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%C3%ACnh:Draco_%26_Ursa_Minor.gif" hasbox="2"><IMG height=120 alt="" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Draco_%26_Ursa_Minor.gif/120px-Draco_%26_Ursa_Minor.gif" width=120 border=0 hasbox="2"></A></DIV></DIV>
<DIV class=gallerytext>
<P>Draco</P></DIV></DIV></TD></TR></TBODY></TABLE>
<TABLE class=gallery cellSpacing=0 cellPadding=0 hasbox="2">
<TBODY hasbox="2">
<TR hasbox="2">
<TD>
<DIV class=gallerybox style="WIDTH: 155px">
<DIV class=thumb style="PADDING-RIGHT: 0px; PADDING-LEFT: 0px; PADDING-BOTTOM: 20px; WIDTH: 150px; PADDING-TOP: 20px">
<DIV style="MARGIN-LEFT: auto; WIDTH: 120px; MARGIN-RIGHT: auto"><A class=image title="Sagittarius constellation map.png" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%C3%ACnh:Sagittarius_constellation_map.png"><IMG height=105 alt="" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Sagittarius_constellation_map.png/120px-Sagittarius_constellation_map.png" width=120 border=0></A></DIV></DIV>
<DIV class=gallerytext>
<P>Sagittarius</P></DIV></DIV></TD>
<TD>
<DIV class=gallerybox style="WIDTH: 155px">
<DIV class=thumb style="PADDING-RIGHT: 0px; PADDING-LEFT: 0px; PADDING-BOTTOM: 33px; WIDTH: 150px; PADDING-TOP: 33px">
<DIV style="MARGIN-LEFT: auto; WIDTH: 120px; MARGIN-RIGHT: auto"><A class=image title="Sculptor constellation map.png" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%C3%ACnh:Sculptor_constellation_map.png"><IMG height=80 alt="" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Sculptor_constellation_map.png/120px-Sculptor_constellation_map.png" width=120 border=0></A></DIV></DIV>
<DIV class=gallerytext>
<P>Sculptor</P></DIV></DIV></TD>
<TD>
<DIV class=gallerybox style="WIDTH: 155px">
<DIV class=thumb style="PADDING-RIGHT: 0px; PADDING-LEFT: 0px; PADDING-BOTTOM: 13px; WIDTH: 150px; PADDING-TOP: 13px">
<DIV style="MARGIN-LEFT: auto; WIDTH: 120px; MARGIN-RIGHT: auto"><A class=image title="Sextans constellation map.png" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%C3%ACnh:Sextans_constellation_map.png"><IMG height=120 alt="" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Sextans_constellation_map.png/108px-Sextans_constellation_map.png" width=108 border=0></A></DIV></DIV>
<DIV class=gallerytext>
<P>Sextans</P></DIV></DIV></TD>
<TD hasbox="2">
<DIV class=gallerybox style="WIDTH: 155px" hasbox="2">
<DIV class=thumb style="PADDING-RIGHT: 0px; PADDING-LEFT: 0px; PADDING-BOTTOM: 33px; WIDTH: 150px; PADDING-TOP: 33px" hasbox="2">
<DIV style="MARGIN-LEFT: auto; WIDTH: 120px; MARGIN-RIGHT: auto"><A class=image title="Fornax constellation map.png" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%C3%ACnh:Fornax_constellation_map.png"><IMG height=80 alt="" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Fornax_constellation_map.png/120px-Fornax_constellation_map.png" width=120 border=0></A></DIV></DIV>
<DIV class=gallerytext hasbox="2">
<P hasbox="2">Fornax</P></DIV></DIV></TD></TR></TBODY></TABLE>

Xem thêm danh sách các dai ngân hà tại đường link sau :
http://truongtructuyen.vn/Default.aspx?tabid=238&g=posts&t=4316