Thuyết dịch chuyển lục địa hay còn gọi là trôi dạt lục địa :
<H1 class=firstHeading hasbox="2">Trôi dạt lục địa</H1>
<DIV id=bodyContent hasbox="2">
<DIV class="thumb tright" hasbox="2">
<DIV class=thumbinner style="WIDTH: 202px" hasbox="2"><A class=image title="Sự trôi dạt của các lục địa" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%C3%ACnh:Pangea_animation_03.gif" hasbox="2"><IMG class=thumbimage height=160 alt="Sự trôi dạt của các lục địa" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8e/Pangea_animation_03.gif" width=200 border=0 hasbox="2"></A>
<DIV class=thumbcaption>Sự trôi dạt của các lục địa</DIV></DIV></DIV>
<DIV class="thumb tright">
<DIV class=thumbinner style="WIDTH: 257px"><A class=image title="Plates in the crust of the earth, according to the plate tectonics theory" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%C3%ACnh:Plates_tect2_en.svg"><IMG class=thumbimage height=192 alt="Plates in the crust of the earth, according to the plate tectonics theory" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/Plates_tect2_en.svg/255px-Plates_tect2_en.svg.png" width=255 border=0></A>
<DIV class=thumbcaption>
<DIV class=magnify><A class=internal title="Phóng lớn" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%C3%ACnh:Plates_tect2_en.svg"><IMG height=11 alt="" src="http://vi.wikipedia.org/skins-1.5/common/images/magnify-clip.png" width=15></A></DIV>Plates in the crust of the earth, according to the <A class=new title="Plate tectonics (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Plate_tectonics&action=edit&redlink=1">plate tectonics</A> theory</DIV></DIV></DIV>
<DIV class="thumb tright">
<DIV class=thumbinner style="WIDTH: 182px"><A class=image title="Fossil patterns across continents" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%C3%ACnh:Snider-Pellegrini_Wegener_fossil_map.gif"><IMG class=thumbimage height=138 alt="Fossil patterns across continents" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Snider-Pellegrini_Wegener_fossil_map.gif/180px-Snider-Pellegrini_Wegener_fossil_map.gif" width=180 border=0></A>
<DIV class=thumbcaption>
<DIV class=magnify><A class=internal title="Phóng lớn" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%C3%ACnh:Snider-Pellegrini_Wegener_fossil_map.gif"><IMG height=11 alt="" src="http://vi.wikipedia.org/skins-1.5/common/images/magnify-clip.png" width=15></A></DIV>Fossil patterns across continents</DIV></DIV></DIV>
<P><STRONG>Trôi dạt lục địa</STRONG> là nhánh khoa học trong <A title="Địa chất học" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/%C4%90%E1%BB%8Ba_ch%E1%BA%A5t_h%E1%BB%8Dc">địa chất học</A> nghiên cứu về sự trôi dạt của các lục địa. Lý thuyết trôi dạt lục địa được <A title="Alfred Wegener" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Alfred_Wegener">Alfred Wegener</A> đưa ra lần đầu tiên.</P>
<TABLE class=toc id=toc summary="Mục lục">
<TBODY>
<TR>
<TD>
<DIV id=toctitle>
<H2>Mục lục</H2><SPAN class=toctoggle>[xem</A>]</SPAN></DIV>
<UL style="DISPLAY: none">
<LI class=toclevel-1><A href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Tr%C3%B4i_d%E1%BA%A1t_l%E1%BB%A5c_%C4%91%E1%BB%8Ba#C.C3.A1c_d.E1.BB.AF_li.E1.BB.87u_kh.C3.A1c"><SPAN class=tocnumber>1</SPAN> <SPAN class=toctext>Các dữ liệu khác</SPAN></A>
<LI class=toclevel-1><A href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Tr%C3%B4i_d%E1%BA%A1t_l%E1%BB%A5c_%C4%91%E1%BB%8Ba#B.E1.BA.B1ng_ch.E1.BB.A9ng_v.E1.BB.81_s.E1.BB.B1_tr.C3.B4i_d.E1.BA.A1t_l.E1.BB.A5c_.C4.91.E1.BB.8Ba"><SPAN class=tocnumber>2</SPAN> <SPAN class=toctext>Bằng chứng về sự trôi dạt lục địa</SPAN></A>
<LI class=toclevel-1><A href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Tr%C3%B4i_d%E1%BA%A1t_l%E1%BB%A5c_%C4%91%E1%BB%8Ba#Tranh_c.C3.A3i_v.E1.BB.81_s.E1.BB.B1_tr.C3.B4i_d.E1.BA.A1t_l.E1.BB.A5c_.C4.91.E1.BB.8Ba"><SPAN class=tocnumber>3</SPAN> <SPAN class=toctext>Tranh cãi về sự trôi dạt lục địa</SPAN></A>
<LI class=toclevel-1><A href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Tr%C3%B4i_d%E1%BA%A1t_l%E1%BB%A5c_%C4%91%E1%BB%8Ba#.C4.90.E1.BB.8Dc_th.C3.AAm"><SPAN class=tocnumber>4</SPAN> <SPAN class=toctext>Đọc thêm</SPAN></A>
<LI class=toclevel-1><A href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Tr%C3%B4i_d%E1%BA%A1t_l%E1%BB%A5c_%C4%91%E1%BB%8Ba#Li.C3.AAn_k.E1.BA.BFt_ngo.C3.A0i"><SPAN class=tocnumber>5</SPAN> <SPAN class=toctext>Liên kết ngoài</SPAN></A> </LI></UL></TD></TR></TBODY></TABLE>//
<P>Năm <A title=1942 href="http://vi.wikipedia.org/wiki/1942">1942</A>, Alfred Wegener đã nhận thấy rằng hình dáng của các lục địa ở hai bên bờ của <A title="Đại Tây Dương" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_T%C3%A2y_D%C6%B0%C6%A1ng">Đại Tây Dương</A> có thể được xếp khít vào nhau (ví dụ <A title="Châu Phi" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Ch%C3%A2u_Phi">Châu Phi</A> và <A title="Nam Mỹ" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Nam_M%E1%BB%B9">Nam Mỹ</A>). Sau đó, <A title="Benjamin Franklin" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Benjamin_Franklin">Benjamin Franklin</A> cũng có nhận xét tương tự. Sự tương đồng giữa các cấu trúc địa lý và hóa thạch ở các lục địa làm cho các nhà địa chất, vào năm <A title=1900 href="http://vi.wikipedia.org/wiki/1900">1900</A>, cho rằng các lục địa đã từng xuất phát từ một "<A title="Siêu lục địa" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Si%C3%AAu_l%E1%BB%A5c_%C4%91%E1%BB%8Ba">siêu lục địa</A>" với cái tên là <A title=Pangaea href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Pangaea">Pangaea</A>. Ban đầu, giả thuyết đó không được chấp nhận rộng rãi vì người ta không hiểu tại sao các lục địa lại có thể trôi dạt ra xa nhau. Cho đến tận <A title="Thập niên 1950" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Th%E1%BA%ADp_ni%C3%AAn_1950">thập niên 1950</A> nó mới được chấp nhận ở <A title="Châu Âu" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Ch%C3%A2u_%C3%82u">Châu Âu</A> và phải đến <A title="Thập niên 1960" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Th%E1%BA%ADp_ni%C3%AAn_1960">thập niên 1960</A> nó mới được chấp nhận ở <A title="Bắc Mỹ" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/B%E1%BA%AFc_M%E1%BB%B9">Bắc Mỹ</A>. Giả thuyết trôi dạt lục địa trở thành một bộ phận của một lý thuyết lớn hơn là lý thuyết <A class=new title="Kiến tạo mảng (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Ki%E1%BA%BFn_t%E1%BA%A1o_m%E1%BA%A3ng&action=edit&redlink=1">kiến tạo mảng</A> (<EM>plate tectonics</EM>). Ngành học này nghiên cứu về sự trôi dạt của các lục địa.</P>
<P><A id=C.C3.A1c_d.E1.BB.AF_li.E1.BB.87u_kh.C3.A1c name=C.C3.A1c_d.E1.BB.AF_li.E1.BB.87u_kh.C3.A1c></A></P>
<H2> <SPAN class=mw-headline>Các dữ liệu khác</SPAN></H2>
<P><A title="Nam Mỹ" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Nam_M%E1%BB%B9">Nam Mỹ</A> và <A title="Châu Phi" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Ch%C3%A2u_Phi">Châu Phi</A> đang rời xa nhau với tốc độ 3 cm trong một năm. Tốc độ này bằng tốc độ mọc của móng tay người.</P>
<P><A id=B.E1.BA.B1ng_ch.E1.BB.A9ng_v.E1.BB.81_s.E1.BB.B1_tr.C3.B4i_d.E1.BA.A1t_l.E1.BB.A5c_.C4.91.E1.BB.8Ba name=B.E1.BA.B1ng_ch.E1.BB.A9ng_v.E1.BB.81_s.E1.BB.B1_tr.C3.B4i_d.E1.BA.A1t_l.E1.BB.A5c_.C4.91.E1.BB.8Ba></A></P>
<H2> <SPAN class=mw-headline>Bằng chứng về sự trôi dạt lục địa</SPAN></H2>
<P>Bằng chứng về sự trôi dạt của các lục địa hiện nay rất nhiều. Các hóa thạch động thực vật có tuổi như nhau (ví dụ hóa thạch của một loại cá sấu được tìm thấy ở <A title=Brasil href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Brasil">Brasil</A> và <A class=mw-redirect title="Nam Phi" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Nam_Phi">Nam Phi</A>) được tìm thấy ở bờ của các lục địa cho thấy rằng chúng đã từng có một nguồn gốc chung.</P>
<P>Hình dáng các bờ của Nam Mỹ và Châu Phi có thể xếp khít lại được với nhau. Trong hàng triệu năm, đáy biển bị di chuyển, các lục địa bị trôi dạt và lực kiến tạo mảng (<EM>tectonophysics</EM>) sẽ làm cho các lục địa rời xa nhau hơn và xoay hai lục địa này. Đó là điều mà <A title="Alfred Wegener" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Alfred_Wegener">Alfred Wegener</A> nghiên cứu và đưa ra giả thuyết của ông.</P>
<P><A id=Tranh_c.C3.A3i_v.E1.BB.81_s.E1.BB.B1_tr.C3.B4i_d.E1.BA.A1t_l.E1.BB.A5c_.C4.91.E1.BB.8Ba name=Tranh_c.C3.A3i_v.E1.BB.81_s.E1.BB.B1_tr.C3.B4i_d.E1.BA.A1t_l.E1.BB.A5c_.C4.91.E1.BB.8Ba></A></P>
<H2><SPAN class=mw-headline>Tranh cãi về sự trôi dạt lục địa</SPAN></H2>
<P>Trước khi có nhiều bằng chứng <A title="Địa lý học" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/%C4%90%E1%BB%8Ba_l%C3%BD_h%E1%BB%8Dc">địa lý học</A> thu thập được từ sau <A title="Đệ nhị thế chiến" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/%C4%90%E1%BB%87_nh%E1%BB%8B_th%E1%BA%BF_chi%E1%BA%BFn">Đệ nhị thế chiến</A>, ý tưởng về sự trôi dạt của các <A title="Lục địa" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/L%E1%BB%A5c_%C4%91%E1%BB%8Ba">lục địa</A> đã từng gây ra tranh cãi nảy lửa giữa các nhà khoa học. Ngày <A title="15 tháng 11" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/15_th%C3%A1ng_11">15 tháng 11</A> năm <A title=1926 href="http://vi.wikipedia.org/wiki/1926">1926</A>, <A class=new title="Hiệp hội Địa chất Dầu mỏ Mỹ (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Hi%E1%BB%87p_h%E1%BB%99i_%C4%90%E1%BB%8Ba_ch%E1%BA%A5t_D%E1%BA%A7u_m%E1%BB%8F_M%E1%BB%B9&action=edit&redlink=1">Hiệp hội Địa chất Dầu mỏ Mỹ</A> (AAPG) mở một hội thảo, trong đó bàn cãi về thuyết lục địa trôi dạt. Kết quả là tập các bài báo ra đời năm <A title=1928 href="http://vi.wikipedia.org/wiki/1928">1928</A> với tên Lý thuyết về trôi dạt lục địa (<EM>Theory of continental drift</EM>). Wegener cũng viết bài cho tập này.</P>
<P hasbox="2">Vấn đề gây khó hiểu nhất trong lý thuyết của Wegener là các lục địa bị "đào xới" lên từ nền đá của các đại dương. Đa số các nhà địa chất học đã không tin như vậy. Thuyết <A class=new title="Kiến tạo mảng (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Ki%E1%BA%BFn_t%E1%BA%A1o_m%E1%BA%A3ng&action=edit&redlink=1" hasbox="2">kiến tạo mảng</A>, một phiên bản cập nhật hiện đại cho ý tưởng của Wegener, giải nghĩa chuyển động của các lục địa thông qua sự <A class=new title="Tách giãn đáy đại dương (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=T%C3%A1ch_gi%C3%A3n_%C4%91%C3%A1y_%C4%91%E1%BA%A1i_d%C6%B0%C6%A1ng&action=edit&redlink=1">tách giãn đáy đại dương</A>. Các lớp đá mới được hình thành nhờ hoạt động của <A title="Núi lửa" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/N%C3%BAi_l%E1%BB%ADa">núi lửa</A> ở các dãy núi giữa các đại dương và sẽ quay trở về vỏ <A title="Trái Đất" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Tr%C3%A1i_%C4%90%E1%BA%A5t">Trái Đất</A> tại các vực sâu của đại dương. Đáng chú ý là, trong tập bài báo xuất bản năm <A title=1928 href="http://vi.wikipedia.org/wiki/1928">1928</A> của AAPG, G. A. F. Molengraaf làm việc tại <A class=new title="Viện Công nghệ Delft (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Vi%E1%BB%87n_C%C3%B4ng_ngh%E1%BB%87_Delft&action=edit&redlink=1">Viện Công nghệ Delft</A> (nay là <A class=new title="Đại học Công nghệ Delft (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_C%C3%B4ng_ngh%E1%BB%87_Delft&action=edit&redlink=1">Đại học Công nghệ Delft</A>) đã đề xuất một mô hình về tách giãn đáy đại dương khi miêu tả sự mở rộng của Đại Tây Dương và <A class=new title="Rặng Đông Phi (chưa được viết)" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=R%E1%BA%B7ng_%C4%90%C3%B4ng_Phi&action=edit&redlink=1">Rặng Đông Phi</A>. Giả thuyết này vẫn cần kiểm tra thêm bằng các bằng chứng thực nghiệm.</P></DIV>
Tue Nov 11, 2008 1:51 pm
