Vài nét về tiểu sử Dương Vân Nga


Dương Vân Nga là vợ của vua Đinh Tiên Hoàng, sau trở thành Hoàng hậu của vua Lê Đại Hành. Bà đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong sự chuyển giao giữa nhà Đinh và nhà Tiền Lê. Vì làm hoàng hậu, sử sách cũng nhắc tới bà với tên Dương hậu hay Dương thái hậu.
Thân thế:
Sử sách không ghi rõ Dương Vân Nga sinh năm nào. Về thân thế của bà cũng có nhiều thuyết. Bà là con gái của ông Dương Thế Hiển quê ở vùng Nho Quan, Ninh Bình. Tên Vân Nga là ghép từ hai chữ Vân Lung và Nga My là tên thôn quê của cha và mẹ bà. Có tài liệu viết cha bà tên là Dương Thái Huyền. Có tài liệu viết tên bà là Dương Ngọc Vân, con gái của Bình vương Dương Tam Kha (Dương Thiệu Hồng). Còn theo sách "Võ tướng Thanh Hóa trong lịch sử dân tộc", dẫn gia phả họ Dương cho biết Dương Đình Nghệ có ba con trai là Dương Nhất Kha, Dương Nhị Kha, Dương Tam Kha. Bà là con của Dương Nhị Kha và cháu của Dương Tam Kha. Chưa rõ nguồn tài liệu nào chính xác.

Theo một bài viết thì Dương Vân Nga vốn là mẹ sứ quân Ngô Nhật Khánh. Đinh Tiên Hoàng dẹp xong Nhật Khánh, lấy bà làm vợ, sau đó đưa người con gái riêng của bà - tức em Ngô Nhật Khánh - làm vợ Đinh Liễn. Tuy nhiên, quan điểm này không vững do nhiều tình tiết không hợp lý

Nghi án cung đình?
Theo sử sách, năm Kỷ Mão 979, Đinh Bộ Lĩnh cùng con trai Đinh Liễn bị viên hoạn quan Đỗ Thích ám sát. Trước đó Thái tử Hạng Lang bị Đinh Liễn giết. Đinh Toàn - con Dương Vân Nga - con trai còn lại của Đinh Bộ Lĩnh lên ngôi. Dương Văn Nga trở thành Thái hậu.

Tuy nhiên, nhiều nhà nghiên cứu gần đây có xu hướng bác bỏ giả thiết cho rằng cha con Đinh Tiên Hoàng là do Đỗ Thích giết mà đặt giả thiết thủ phạm chính là Lê Hoàn cùng với sự hậu thuẫn của Dương Vân Nga. Họ lý giải rằng Lê Hoàn muốn toan tính lấy ngôi, còn Dương Vân Nga trong cuộc tranh đua với các hoàng hậu khác để giành ngai vàng cho con trai đã cấu kết với Lê Hoàn (xem bài Đinh Tiên Hoàng).
Hoàng hậu triều Lê
Đinh Toàn khi đó mới 6 tuổi, Thập đạo tướng quân Lê Hoàn là nhiếp chính. Các đại thần Đinh Điền, Nguyễn Bặc, Phạm Hạp thấy quyền lực rơi vào tay Lê Hoàn, lại nghi Dương Vân Nga cùng Lê Hoàn tư thông nên cử binh đến đánh. Lê Hoàn dẹp tan, Đinh Điền, Nguyễn Bặc, Phạm Hạp đều bị giết. Phò mã nhà Đinh là Ngô Nhật Khánh bỏ trốn vào nam, cùng vua Chăm Pa với hơn nghìn chiến thuyền định đến đánh kinh đô Hoa Lư nhưng bị bão dìm chết.

Năm 980, quân Tống chuẩn bị sang đánh, Dương Vân Nga cùng triều thân tôn Lê Hoàn lên làm vua, tức vua Lê Đại Hành. Lê Hoàn sau khi chiến thắng quân Tống lập nên nhà Tiền Lê. Dương Vân Nga trở thành một trong năm Hoàng hậu của Lê Đại Hành [1]

Bà mất năm 1000, cùng năm với con trưởng của Lê Hoàn là Lê Thâu.



Các sử gia phong kiến đặc biệt chỉ trích Lê Hoàn và Dương Vân Nga. Trong Đại Việt sử ký toàn thư, Ngô Sĩ Liên viết:

"Đạo vợ chồng là đầu của nhân luân, dây mối của vương hóa. Hạ kinh của Kinh Dịch nêu quẻ Hàm và quẻ Hằng lên đầu, là để tỏ cái ý lấy đàn bà tất phải chính đáng. Đại Hành thông dâm với vợ vua, đến chỗ nghiễm nhiên lập làm hoàng hậu, mất cả lòng biết hổ thẹn. Đem cái thói ấy truyền cho đời sau, con mình bắt chước mà dâm dật đến nỗi mất nước, há chẳng phải là mở đầu mối họa đó sao?"

Các sử gia hiện đại có cái nhìn khác về Lê Hoàn và Dương Vân Nga. Hoàng Xuân Hãn viết trong Hoàng Xuân Hãn tuyển tập:

"...việc này trái với khuôn phép nhà nho. Các sử gia nho xưa đã trịnh trọng chỉ trích như Ngô Sĩ Liên, Ngô Thì Sĩ... Các vị ấy không hiểu rằng đời Đinh, Tiền Lê đạo Nho chưa có ảnh hưởng gì sâu vào dân Việt cho đến nửa đời Trần còn thế. Dân chúng đã lập đền thờ các vua Đinh Lê trên nền tảng cung điện Hoa Lư mà không quên bà Dương hậu, không những thế mà còn tự hợp hai vua tô tượng hai vua ngồi chung một toà với Dương hậu ở giữa. Nhưng đến đầu đời Lê Thái Tổ cho là trái đạo mà bỏ đi! Tuy vậy các nho gia phê bình cũng không ai trách bà mà chỉ trách Lê Hoàn".

Dương Vân Nga và Lê Hoàn được thờ ở đền vua Lê tại huyện Hoa Lư, Ninh Bình.

Hoàng hậu mấy triều?
Từ trước tới nay, Dương Vân Nga thường được nhắc tới như là hoàng hậu hai triều, Đinh và Lê, nhưng gần đây có ý kiến cho rằng bà là hoàng hậu ba triều.
Theo giả thiết trong cuốn Phả hệ họ Ngô Việt Nam, Gia phả họ Đinh Danh ở Thái Bình và được một số nhà nghiên cứu chấp nhận, thì bà Dương thị không chỉ là hoàng hậu hai triều mà còn là hoàng hậu ba triều. Trước khi lấy Đinh Tiên Hoàng, bà đã lấy Hậu Ngô vương Ngô Xương Văn và sinh ra Ngô Nhật Khánh. Điển hình trong số những người ủng hộ giả thiết này là ba tác giả: Phan Duy Kha, Lã Duy Lan, Đinh Công Vĩ trong tác phẩm Nhìn lại lịch sử do NXB Văn hoá thông tin ấn hành năm 2003.

Về vụ hoạn quan Đỗ Thích giết vua, nghi có bàn tay của Lê Hoàn nhiều khả năng đúng
Sử chép Đỗ Thích mộng thấy sao rơi vào miệng, nghĩ có số làm vua nên nhân lúc ĐTH và ĐL rượu say nằm ngủ, lẻn vào giết chết. Sau đó trốn trên máng nước, khát quá, trời mưa thò tay hứng nước uống, bị cung nhân nhìn thấy gọi người đến bắt, giết cả 3 họ

Nếu k0 có ng xui bẩy, 1 hoạn quan có dám giết vua. Với tâm lý của 1 hoạn quan, thường chỉ hay lừa dối, bức ép vua (Triệu Cao đời Tần, thập thường thị đời hậu Hán....) còn chiếm ngôi hình như sử ta và sử Tàu chưa thấy có

Cũng có thể như trường hợp Chapman giết John Lennon chăng?

Có ý kiến nghi ngờ cả trường hợp cái chết của Lê Long Đĩnh có bàn tay ai đó và sự nghiệp của ông đã bị xuyên tạc vì mục đích nào đó?

Sử gia

Sử gia phong kiến phê phán Lê Hoàn về chuyện lấy DVN và cả chuyện có 5 hoàng hậu (đều có danh hiệu - độc nhất trong LSPK VN)
Tuy nhiên đúng là thời đó, nho giáo, đặc biệt Tống nho chưa ảnh hưởng nhiều tới VN

Trong tự nhiên, 1 con đực chiến thắng lên làm đầu đàn thì chiếm lấy các con cái trong bầy là chuyện đương nhiên

Trong LS loài người cũng vậy, nhất là thời cổ đại (xem thần thoại Hy lạp, chuyện Oedipe). Còn ở TQ thời tam đại, thời Chiến quốc chuyện đó cũng rất thường

Vậy khó có thể phê phán LH về việc này

mình thấy bạn toàn nhìn nhận sự việc theo một khía cạnh khác thế

Thì 1 sự vật phải được nhìn nhận ở nhiều khía cạnh khác nhau mới nắm được bản chất của nó mà, điều đó có thể thấy qua truyện ngụ ngôn 'thầy bói xem voi'

Tỷ dụ như đánh giá ng yêu thường phải xem xét ít nhất trên 3 khía cạnh: Kính trọng về trí tuệ, say mê về tâm hồn và ham muốn về thể xác (chưa nói nhà cửa, tiền bạc, cha mẹ...)

Có thể đầu óc m đen tối nên chỉ toàn nhìn sự vật ở khía cạnh xấu, mong các bạn thông cảm. Nếu ko thích thì delete giùm. Xin cảm ơn

Hoàng hâu 2 triều k0 chỉ có Dương Vân Nga mà thời Gia Long cũng có

Vị giai nhân đó được nhắc tới trong câu ca dao:
Gái đâu có gái lạ lùng
Con vua mà lấy hai chồng làm vua

Thời Tần, Thuỷ hoàng thôn tính 6 nước, bắt cung nữ phi tần của các nước đó về nhốt trong các cung điện nhưng k0 lấy làm vợ nên k0 ai phê phán gì?

Đọc xong thấy đầu óc xoay mòng mòng. Thôi giữ lại những gì tốt đẹp thôi. Đau buồn chôn hàng nghìn năm rồi đừng lôi ra nữa. :(