Tiêu đề: Phổ Nghi-Hoàng đế cuối cùng của Trung Quốc.
Ái Tân Giác La Phổ Nghi sinh ngày 7/2/1906,là con của Thuần Thân Vương.Khi Hoàng đế Quang Tự chết,nhân vật có uy quyền nhất triều Thanh lúc đó là Thái hậu Từ Hy đã chọn Phổ Nghi làm vị vua tiếp theo,vì mẹ của Phổ Nghi là họ hàng với Từ Hy.
Ngày 2/12/1908, lễ đăng quang được tiến hành.Lúc này Từ Hy cũng đã chết. Cậu bé con còn hai tháng nữa mới tròn ba tuổi được đặt lên chiếc ngai vàng của nước Đại Thanh già cỗi. ông vua con vẫn khóc rống lên trên ngai vàng.
Năm 1911, cách mạng Tân Hợi nổ ra.Ngày 1/1/1912 Tôn Trung Sơn tuyên thệ nhậm chức đại Tổng thống Trung Hoa Dân Quốc.Ngày 12/2/1212, Hoàng đế Mãn Thanh bị buộc thoái vị. Nhưng một đại thần cũ của Từ Hy, một tay cơ hội và quân phiệt đã thu xếp để Phổ Nghi vẫn được ở trong Tử Cấm Thành, vẫn mang vương hiệu và được hưởng trợ cấp của Chính phủ Cộng Hoà. Cuộc sống đế vương vẫn cứ thế trôi qua trong tuổi thơ ấu và thiếu niên của Phổ Nghi.
Ngày 5/11/1924,Tướng quân phiệt Phùng Ngọc Tường trục xuất Phổ Nghi ra khỏi Tử Cấm Thành.Phổ Nghi ra khỏi cửa Bắc Tử Cấm thành khi 18 tuổi.Khi một viên đại diện quân đội quốc gia hỏi:"Giờ ngài có còn muốn làm vua ?" Phổ Nghi trả lời:"Bắt đầu từ nay tôi muốn được làm một người dân bình thường...Làm vua tôi chưa từng có tự do.Giờ đây tôi đã thấy được tự do!"
Thế nhưng sau đó Phổ Nghi lại trốn vào Sứ quán Nhật rồi được người Nhật đưa xuống Thiên Tân,một thành phố nằm dưới ảnh hưởng của Nhật chứ không phải của Chính phủ Trung Hoa.Phổ Nghi đã sống ở đó 6 năm.
Ngày 18/9/1931 Quân Nhật đánh chiếm miền Đông Bắc Trung Quốc,ngay sau đó Phổ Nghi được đưa đến Lữ Thuận.
Ngày 1/3/1932, Phổ Nghi được Nhật dựng lên làm Hoàng đế của một quốc gia mới:Mãn Châu Quốc,dưới sự bảo hộ của Tư lệnh đạo quân Quan Đông.Năm 1934,chính phủ Nhật chính thức công nhận Phổ Nghi là hoàng đế Mãn Châu quốc.Phổ Nghi lập tức làm lễ đăng quang ngày 1/3/1934 trong tiếng chúc tụng của tướng Hishikari,tư lệnh quân Quan Đông,"Hoàng đế vạn tuế!".Cuốc sống đế vương thứ hai này cũng bị người Nhật chi phối rất nhiều.
Năm 1937, Nhật mở rộng đánh chiến Trung Quốc. Ngày 7/12/1941, Nhật bất ngờ đánh Trân Châu Cảng của Mỹ, khơi mào cuộc chiến với người Mỹ. Trong chuyến thăm Mãn Châu chớp nhoáng năm 1942 của Thủ tướng Nhật Togo Hindemichi, Phổ Nghi tuyên bố:"Ngài cứ yên tâm, tôi sẽ cống hiến nguồn tài nguyên phong phú của Mãn Châu quốc vào cuộc chiến thần thánh của đế quốc Nhật Bản! " .
Ngày 15/8/1945,một tin dữ đến với Phổ Nghi : Thiên hoàng Hirohito đã đầu hàng đồng minh.Tuy vậy tính mạng của Phổ Nghi vẫn được bảo đảm bởi đồng minh nhưng Mãn Châu quốc của ông và ngôi vị hoàng đế bù nhìn cũng tan thành mây khói.
Phổ Nghi bị Hồng quân Liên Xô bắt giữ, được đưa tới Thẩm Dương rồi đưa sang Liên Xô. Tại toà án xét xử tội phạm chiến tranh tại Tokyo tháng 8/1946, ông đã được gọi ra làm nhân chứng kể về phát xít Nhật Bản. Ông cũng từng viết thư cho Stalin xin Liên Xô không giao ông cho chính quyền Cộng Sản Trung Quốc của Mao Trạch Đông. Tuy vậy,ngày 31/7/1950 Phổ Nghi được đưa từ LX về TQ. Phổ Nghi bị giam trong tù cho đến đợt kỷ niệm 10 năm quốc khánh Cộng Hoà nhân dân Trung Hoa, sau đó đến Bắc Kinh và có tham gia một số công việc với những người Cộng Sản Trung Quốc.Trong cuộc Cách mạng văn hoá Phổ Nghi cũng không tránh khỏi bị công kích.
Ông mất năm 1967, được hoả thiêu và đến 1980 được đem chôn tại nghĩa trang Bát Bảo Sơn ở ngoại ô Bắc Kinh.