Qu¸ tr×nh x©y dùng vµ ph¸t triÓn cña c¸c nu­­íc §«ng Nam ¸:
Sau khi giµnh ®éc lËp, c¸c n­­uíc §«ng Nam ¸ ®Òu bu­íc vµo x©y dùng ®Êt nu­­íc. Tuy nhiªn thêi ®iÓm tiÕn hµnh x©y dùng ®Êt n­­uíc cña c¸c quèc gia kh«ng gièng nhau ( tuú thuéc vµo thêi ®iÓm giµnh ®éc lËp sím hay muén) vÒ c¬ b¶n ë khu vùc cã hai nhãm n­­uíc víi hai chiÕn l­­uîc ph¸t triÓn kinh tÕ kh¸c nhau.
1, Nhãm 5 n­­uíc s¸ng lËp ASEAN:
-sau khi giµnh ®éc lËp qu¸ tr×nh x©y dùng vµ ph¸t triÓn ®Êt n­uíc cña 5 n­­uíc s¸ng lËp ASEAN gåm In®«nªxia, Malaixia, Xingapo, Philippin, Th¸i Lan. Nhãm c¸c n­­íc nµy tr¶i qua hai giai ®o¹n: ë giai ®o¹n ®Çu ®Òu tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸ thay thÕ nhËp khÈu ( chiÕn l­­uîc kinh tÕ h­u­íng néi)
+ Môc tiªu: Nhanh chãng xo¸ bá nghÌo nµn, l¹c hËu, x©y dùng nÒn kinh tÕ tù chñ.
+ Thêi gian thùc hiÖn: thËp kØ 50-60.
+ Néi dung chñ yÕu: §Èy m¹nh ph¸t triÓn c¸c ngµnh s¶n xuÊt hµng tiªu dïng, néi ®Þa thay thÕ hµng nhËp khÈu lÊy thÞ tr­­êng trong n­­íc lµm chç dùa ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt.
+ Thµnh tùu ®¹t ®­­îc: C¸c n­­uíc ®· ®¹t ®­­îc mét sè thµnh tùu ®¸ng kÓ, ®¸p øng ®­­îc nhu cÇu cña nh©n d©n, ph¸t triÓn mét sè nghµnh chÕ biÕn chÕ t¹o, gi¶i quyÕt n¹n thÊt nghiÖp...Xingapo x©y dùng ®­­îc c¬ së h¹ tÇng ( ®­­êng s¸ ,bÕn c¶ng...) tèt nhÊt khu vùc. Th¸i Lan sau 11 n¨m ph¸t triÓn kinh tÕ cã b­­uíc tiÕn dµi. ë Malaixia sau kÕ ho¹ch 5 n¨m (1966-1970) miÒn T©y ®· chÊm døt nhËp khÈu g¹o, miÒn §«ng gi¶m nhËp khÈu g¹o; In®«nªxia x©y dùng ®­­uîc c¸c khu c«ng nghiÖp cã quy m« lín s¶n xuÊt thay thÕ ®­­îc mét phËn c¸c mÆt hµng c«ng nghiÖp nhËp khÈu...
+ H¹n chÕ: L©m vµo t×nh tr¹ng thiÕu nguån vèn, thiÕu nguyªn liÖu vµ c«ng nghÖ, s¶n xuÊt thua lç, tÖ n¹n tham nhòng quan liªu ph¸t triÓn, ®êi sèng ng­­êi lao ®éng gÆp nhiÒu khã kh¨n; ®· gi¶i quyÕt ®­­îc quan hÖ gi÷a t¨ng tr­­ëng kinh tÕ vµ c«ng b»ng x· héi.
- ChiÕn l­­uîc c«ng nghiÖp ho¸, lÊy xuÊt khÈu lµm chñ ®¹o ( chiÕn l­­uîc kinh tÕ h­­uíng ngo¹i):
+ Môc tiªu: Kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ cña chiÕn lu­­îc h­­uíng néi thóc ®Èy ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ tiÕp tôc ph¸t triÓn nhanh.
+ Thêi gian thùc hiÖn: ThËp kØ 60-70 trë ®i.
+ Néi dung chñ yÕu: TiÕn hµnh “më cöa” nÒn kinh tÕ thu hót vèn ®Çu t­­u vµ kÜ thuËt cña nu­­íc ngoµi, tËp trung cho xuÊt khÈu vµ ph¸t triÓn ngo¹i th­­¬ng.
+ Thµnh tùu ®¹t ®u­­îc: Lµm cho bé mÆt kinh tÕ-x· héi c¸c n­­íc nµy biÕn ®æi lín; tØ träng c«ng nghiÖp vµ mËu dÞch ®èi ngo¹i t¨ng nhanh, tèc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ kh¸ cao. §Æc biÖt Xingapo lµ n­­íc chuyÓn biÕn m¹nh nhÊt, víi tèc ®é t¨ng tr­ëng 12% (1966-1973) trë thµnh “con Rång” næi tréi trong 4 “con rång kinh tÕ” cña Ch©u ¸.
+ H¹n chÕ: phô thuéc vµo vèn vµ thÞ tru­­êng bªn ngoµi qu¸ lín, ®Çu t­­ bÊt hîp lÝ... biÖu hiÖn ®iÓn h×nh cña sù h¹n chÕ nµy lµ cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh- tiÒn tÖ (1997-1998) song ®· kh¾c phôc ®­­îc vµ tiÕp tôc ph¸t triÓn.
2. Nhãm c¸c n­­íc §«ng D­­¬ng:
- Sau khi giµnh ®éc lËp, c¸c n­uíc §«ng Du­¬ng ®· ph¸t triÓn theo h­uíng kinh tÕ tËp trung, kÕ ho¹ch ho¸, nÒn kinh tÕ do nhµ n­íc vµ tËp thÓ n¾m lµ chñ yÕu. C¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c kh«ng cã hoÆc bÞ h¹n chÕ vµ rÊt nhá bÐ. NÒn kinh tÕ nãi chung ph¸t triÓn cßn thÊp vµ khã kh¨n.
- Tõ nh÷ng n¨m 80 – 90 trë ®i, c¸c n­uíc §«ng D­u¬ng tõng bu­íc chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­uêng, c¶i c¸ch më cöa, c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ®Òu ®­îc ph¸t triÓn, nÒn kinh tÕ khëi s¾c. Bé mÆt kinh tÕ – x· héi cña ViÖt Nam – Lµo – Cam-pu-chia ®· cã nhiÒu tiÕn bé vµ ®æi míi so víi tr­íc, nh­ng nh×n chung tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ ch­a cao. C¸c n­íc nµy cÇn ph¶i tiÕp tôc cè g¾ng rÊt nhiÒu míi b¾t kÞp c¸c n­íc kh¸c trong khu vùc vµ thÕ giíi.
3. C¸c n­íc kh¸c ë §«ng Nam ¸:
- Bru-n©y: NÒn kinh tÕ cã ®Æc ®iÓm kh¸c víi 5 n­íc s¸ng lËp ASEAN. HÇu nh­ toµn bé nÒn kinh tÕ dùa vµo nguån thu tõ dÇu má vµ khÝ ®èt. L­¬ng thùc, thùc phÈm ph¶i nhËp tíi 80%. Tæng thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi rÊt cao (18000 USD n¨m 2000). Tõ gi÷a nh÷ng n¨m 80 cña thÕ kû XX, chÝnh phñ tiÕn hµnh ®iÒu chØnh c¸c chÝnh s¸ch c¬ b¶n nh»m ®a d¹ng hãa nÒn kinh tÕ, tiÕt kiÖm n¨ng l­îng, gia t¨ng c¸c mÆt hµng tiªu dïng vµ xuÊt khÈu.
- Mi-an-ma: Sau gÇn 30 n¨m thi hµnh chÝnh s¸ch tù lùc hu­íng néi, “®ãng cöa”, c¬ së h¹ tÇng rÊt l¹c hËu, xuÊt khÈu g¹o – ThÕ m¹nh cña Mi-an-ma – gi¶m dÇn, tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ rÊt thÊp... Tõ cuèi 1998, chÝnh phñ tiÕn hµnh c¶i c¸ch kinh tÕ vµ më cöa, do ®ã nÒn kinh tÕ cã sù khëi s¾c. Tèc ®é t¨ng tr­ëng tæng s¶n phÈm quèc néi (GDP) n¨m 1995 lµ 7%, n¨m 2000 lµ 6,2%. Tuy vËy, b×nh qu©n thu nhËp ®Çu ng­êi cßn thÊp ( h¬n 100 USD n¨m 2003).
--> KÕt luËn: tõ sau khi giµnh ®éc lËp, cã thÓ nãi c¸c n­íc §«ng Nam ¸ ®· b­íc vµo mét qu¸ tr×nh x©y dùng vµ ph¸t triÓn rÊt n¨ng ®éng. C¸c chiÕn l­îc, ®­êng lèi ph¸t triÓn, kinh tÕ lÇn l­uît ®­uîc thö nghiÖm vµ ®iÒu quan träng lµ chÝnh phñ c¸c n­íc th­êng xuyªn cã chÝnh s¸ch ®iÒu chØnh ®Ó t×m ra ®­êng lèi kinh tÕ tèi u­u nhÊt. Do vËy, bé mÆt kinh tÕ – x· héi cña khu vùc §«ng Nam ¸ kÓ tõ sau khi giµnh ®éc lËp ®· cã biÕn ®æi s©u s¾c vµ toµn diÖn, ®êi sèng nh©n d©n ngµy cµng ®­îc n©ng cao. HiÖn nay, §«ng Nam ¸ trë thµnh mét trong nh÷ng khu vùc cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn n¨ng ®éng nhÊt thÕ giíi.