, Từ năm 1945 đến năm 1973
* Từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai, Mĩ triển khai chiến lược toàn cầu với tham vọng bá chủ thế giới.
- Tháng 3 – 1947, Tổng thống Mĩ H. Truman công khai nêu “Sứ mạng lãnh đạo thế giới tự do chống lại sự bành trướng của chủ nghĩa cộng sản”.
- Chiến lược toàn cầu của Mĩ được triển khai qua nhiều học thuyết cụ thể, với những tên gọi khác nhau, nhưng nhằm thực hiện ba mục tiêu chủ yếu:
+ Ngăn chặn, đẩy lùi và tiến tới xóa bỏ hoàn toàn chủ nghĩa xã hội trên thế giới.
+ Đàn áp phong trào giải phóng dân tộc, phong trào công nhân và cộng sản quốc tế.
+ Khống chế, chi phối các nước tư bản đồng minh của Mĩ
- Biện pháp:
+ Khởi xướng Chiến tranh lạnh trên phạm vi thế giới
+ Trực tiếp gây ra hoặc tiếp tay cho nhiều cuộc chiến tranh và bạo loạn…: chiến tranh xâm lược Việt Nam (1954 – 1975), chiến tranh Trung Đông.
* Thực hiện sách lược hòa hoãn với hai nước lớn để chống phong trào cách mạng của các dân tộc:
- Tháng 2 – 1972, Tổng thống Níchxơn thăm Trung Quốc, đến năm 1979, thiết lập quan hệ ngoại giao với Trung Quốc.
- Tháng 5 – 1972, Níchxơn thăm Liên Xô.
* Thất bại trong chiến tranh xâm lược Việt Nam, năm1973, chính quyền Níchxơn phải kí Hiệp định Pari, rút hết quân về nước.
2, Từ năm 1973 đến năm 1991
- Tiếp tục triển khai chiến lược toàn cầu và theo đuổi Chiến tranh lạnh; tăng cường chạy đua vũ trang (học thuyết Rigân).
- Từ những năm 80, Mĩ và Liên Xô điều chỉnh chính sách đối ngoại, theo xu hướng đối thoại và hòa hoãn. Tháng 12 – 1989, Mĩ và Liên Xô tuyên bố chấm dứt Chiến tranh lạnh, mở ra thời kì mới trên trường quốc tế. Tuy nhiên, Mĩ cũng ra sức tác động vào quá trình khủng hoảng, dẫn đến sự sụp đổ của chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô và các nước Đông Âu (1889 – 1991)…
3, Từ năm 1991 đến năm 2000
- Những năm 90, theo đuổi chiến lược “Cam kết và mở rộng” với ba trụ cột chính
+ Bảo đảm an ninh với một lực lượng quân sự mạnh và sẵn sàng chiến đấu cao.
+ Tăng cường khôi phục, phát triển tính năng động và sức mạnh nền kinh tế Mĩ.
+ Sử dụng khẩu hiệu dân chủ như một công cụ can thiệp vào công việc nội bộ của các nước khác…
- Trong bối cảnh Liên Xô tan rã, Mĩ có tham vọng thiết lập một trật tự thế giới “đơn cực”, trong đó Mĩ là siêu cường duy nhất đóng vai trò chi phối và lãnh đạo. Tuy nhiên, vụ khủng bố 11 – 9 – 2001 làm nước Mĩ bị tổn thương, sẽ dẫn đến nhiều thay đổi trong chính sách đối nội, đối ngoại của Mĩ.
- Ngày 11 – 7 – 1995, bình thường hóa quan hệ ngoại giao với Việt Nam.
Thu Jul 23, 2009 1:42 pm
