SÖÏ HÌNH THAØNH HAI HEÄ THOÁNG – XHCN vaø TBCN.
Sau chieán tranh theá giôùi thöù hai, treân theá giôùi ñaõ hình thaønh hai heä thoáng – XHCN vaø TBCN.
1. Veà ñòa lyù - chính trò.
- Traùi vôùi thoûa thuaän taïi Hoäi nghò Potsdam, thaùng 9/1949, Myõ, Anh, Phaùp ñaõ hôïp nhaát caùc vuøng chieám ñoùng thaønh laäp nöôùc CHLB Ñöùc. Ñeå ñoái phoù, thaùng 10/1949 Lieân Xoâ giuùp caùc löïc löôïng daân chuû tieán boä ôû Ñoâng Ñöùc thaønh laäp nöôùc CHDC Ñöùc.
- Töø 1945 – 1947, Lieân Xoâ giuùp nhaân daân Ñoâng AÂu ñaõ hoaøn thaønh caùch maïng daân toäc daân chuû nhaân daân, thieát laäp lieân minh chaët cheõ vôùi Lieân Xoâ, hình thaønh heä thoáng caùc nöôùc daân chuû nhaân daân – XHCN Ñoâng AÂu.
2. Veà kinh teá:
- Lieân Xoâ thieát laäp quan heä kinh teá chaët cheõ vôùi caùc nöôùc Ñoâng AÂu thoâng qua toå chöùc SEV (thaønh laäp 1.1949).
- ÔÛ Taây AÂu, Myõ giuùp caùc nöôùc Taây AÂu phuïc hoài kinh teá qua “Keá hoaïch phuïc höng chaâu AÂu”, caùc nhaø nöôùc daân chuû tö saûn ñöôïc cuûng coá.
V× vaäy, sau CTTG II, ôû chaâu AÂu ñaõ hình thaønh theá ñoái laäp caû veà ñòa lyù chính trò laãn kinh teá giöõa hai khoái Ñoâng AÂu xaõ hoäi chuû nghóa vaø Taây AÂu tö baûn chuû nghóa. Hai hÖ thèng nµy ®èi ®Çu nhau gay g¾t biÓu hiÖn nh­ sau:
N¨m 1947, MÜ thùc hiÖn kÕ ho¹ch Macxan ®Ó “phôc h­ng ch©u ¢u” víi mét môc ®Ých l«i kÐo ®ång minh, cÊm vËn vÒ kinh tÕ ®èi víi c¸c n­íc Liªn X« vµ §«ng ¢u. §Ó ®èi phã víi kÕ ho¹ch Macxan n¨m 1949, Liªn X« vµ c¸c n­íc §«ng ¢u thµnh lËp Héi ®ång t­¬ng trî kinh tÕ (SEV) ®Ó hîp t¸c vÒ chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n hãa, khoa häc, kÜ thuËt, v­ît qua khã kh¨n x©y dùng chñ nghÜa x· héi ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu to lín.
N¨m 1954, MÜ l«i kÐo ®ång minh thµnh lËp khèi qu©n sù B¾c ®¹i t©y d­¬ng (NATO), biÕn Céng hßa Liªn bang §øc thµnh lÝnh xung kÝch ®Ó tiªu diÖt Liªn X« vµ c¸c n­íc §«ng ¢u. §Ó chèng l¹i NATO, n¨m 1955 Liªn X« vµ c¸c n­íc §«ng ¢u thµnh lËp Liªn minh chÝnh trÞ qu©n sù (Vacxava).
Nh­ vËy ë Ch©u ¢u kh«ng chØ cã hai khu vùc ®Þa lÝ ®èi lËp nhau, hai hÖ thèng chÝnh trÞ ®èi lËp nhau, hai tæ chøc kinh tÕ ®èi lËp nhau mµ cßn cã hai tæ chøc qu©n sù ®èi lËp nhau rÊt gay g¾t.