:no: a. Nh÷ng nÐt chÝnh vÒ v­u¬ng triÒu Håi gi¸o §ªli:
- MÆc dï Ên §é cã nÒn v¨n ho¸ truyÒn thèng nh­ng l¹i kh«ng thèng nhÊt quèc gia nªn còng kh«ng t¹o ®­îc søc m¹nh ®Ó chèng l¹i c¸c thÕ lùc bªn ngoµi. Ng­êi Håi gi¸o gèc Trung ¸ x©m chiÕm Ên §é, lËp ra v­¬ng quèc Håi gi¸o Ên §é, ®ãng ®« ë §ªli gäi lµ v­¬ng triÒu Håi gi¸o §ªli.
- H¬n 300 n¨m tån t¹i vµ ph¸t triÓn, v­u¬ng triÒu Håi gi¸o §ªli ®· truyÒn b¸, ¸p ®Æt Håi gi¸o vµo nh÷ng c­ d©n Ên §é theo Hin®u gi¸o, tù dµnh cho m×nh nh÷ng ­u tiªn vÒ ruéng ®Êt, ®Þa vÞ trong bé m¸y quan l¹i.
- ë Ên §é mét sè yÕu tè v¨n ho¸ míi – Håi gi¸o ®­îc du nhËp vµo, ®an xen tån t¹i víi v¨n ho¸ truyÒn thèng.
- Thùc tÕ, Håi gi¸o vÉn kh«ng thÓ chiÕm ­u thÕ ë Ên §é vèn ®· g¾n bã mËt thiÕt víi Hin®u gi¸o vµ Ên §é gi¸o. Tuy nhiªn, nã ®· ®øng ch©n ®­îc, t¹o nªn kiÓu d¸ng riªng biÖt cña 1 kiÕn tróc mang phong c¸ch nghÖ thuËt Håi gi¸o.
- Cïng tõ ®©y Håi gi¸o ®­îc truyÒn b¸ vµ ¶nh h­ëng ®Õn nhiÒu n¬i kh¸c ë §«ng Nam ¸.
b. Nh÷ng nÐt chÝnh vÒ V­u¬ng triÒu M«g«n:
- ThÕ kû XV, V­u¬ng triÒu Håi gi¸o §ªli b¾t ®Çu suy yÕu, mét bé phËn d©n Trung ¸ còng theo Håi gi¸o nh­ng tù nhËn lµ dßng dâi M«ng Cæ, b¾t ®Çu tÊn c«ng Ên §é, lËp ra V­¬ng triÒu M«g«n.
- V­¬ng triÒu M«g«n lµ thêi kú cuèi cïng cña chÕ ®é phong kiÕn Ên §é. Nh÷ng «ng vua ®Çu tiªn ra søc cñng cè V­¬ng triÒu theo h­íng “Ên §é ho¸” vµ x©y dùng ®Êt n­íc ®Ó ®Õn vua thø t­ A-c¬-ba ®¹t ®­îc b­íc ph¸t triÓn míi.
- A-c¬-ba ®· thi hµnh 1 sè chÝnh s¸ch tÝch cùc:
+ X©y dùng 1 chÝnh quyÒn m¹nh mÏ, dùa trªn sù liªn kÕt tÇng líp quý téc, kh«ng ph©n biÖt nguån gèc, sè quan l¹i gèc M«ng Cæ, gèc Ên §é Håi gi¸o vµ c¶ gèc Ên §é gi¸o.
+ X©y dùng khèi hoµ hîp d©n téc trªn c¬ së h¹n chÕ sù ph©n biÖt s¾c téc vµ t«n gi¸o.
+ TiÕn hµnh ®o ®¹c l¹i ruéng ®Êt ®Ó ®Þnh ra møc thuÕ hîp lý, thèng nhÊt hÖ thèng c©n ®ong, ®o l­êng.
+ KhuyÕn khÝch vµ hç trî c¸c ho¹t ®éng s¸ng t¹o v¨n ho¸ vµ nghÖ thuËt.
- §Õn ®êi con, ch¸u cña A-c¬-ba lµ Gia-han-ghia vµ Sa-gia-han, ®Êt n­íc vÉn duy tr× sù ph¸t triÓn, Hoµng ®Õ ®· tr­ng tËp vµo ng©n khè nhiÒu cña c¶i vµ thu ®­îc nhiÒu ch©u b¸u lµm cña riªng. Nh­ng t×nh h×nh ®· biÕn ®æi kh¸c tr­íc, ®ã lµ xuÊt hiÖn sù bÊt m·n cña d©n chóng, nh÷ng ©m m­u chèng ®èi, tranh giµnh quyÒn lùc ®· gia t¨ng.
- Hoµng ®Õ cuèi cïng cña V­¬ng triÒu Ao-reng-dep ph¶i g¸nh chÞu hËu qu¶ ®ã. V­¬ng triÒu tån t¹i 50 n¨m víi ®Çy rèi ren, cïng víi sù x©m lÊn cña thùc d©n Anh, mÊt Bom-bay vµ Ma-dr¸t.
Tue Jul 21, 2009 6:30 pm
