Xuất khẩu lao động VN trong cơn khủng hoảng toàn cầu

Từ hơn một chục năm nay, mỗi năm có hàng ngàn công nhân Việt Nam được đưa ra nước ngoài làm việc. Cuộc khủng hoảng toàn cầu đang khiến nhiều nước dự tính cắt giảm lao động Việt Nam.

Nghề công nghệ điện tử thường đước giới công nhân trẻ chú ý.

Nhã Trân phỏng vấn ông Nguyễn Gia Liêm, Trưởng Phòng Thông Tin của Cục Quản Lý Lao Động Ngoài Nước (Bộ Lao Động-Thưong Binh- Xã Hội), để tìm hiểu giải pháp của chính phủ Việt Nam về vấn đề này.

Hiện nay chúng tôi có đề án gọi là "Đề án đào tạo nghề và bồi dưỡng tay nghề cũng như ngoại ngữ" cho người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo đơn đặt hàng đấu thầu.
Ô. Nguyễn Gia Liêm

Đào tạo, huấn luyện

Nhã Trân : Theo tình hình kinh tế hiện nay, Việt Nam có thể sẽ không còn cơ hội - ít nhất trong thời gian ngắn - xuất khẩu nhiều lao động như trước kia. Vậy chính phủ Việt Nam có dự định đối phó hay không, thưa ông?

Ông Nguyễn Gia Liêm : Hiện nay chúng tôi có đề án gọi là "Đề án đào tạo nghề và bồi dưỡng tay nghề cũng như ngoại ngữ" cho người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo đơn đặt hàng đấu thầu. Cái đấy thì hiện nay chúng tôi đã có xu hướng là đảm bảo phát triển thị trường, bởi vì thực ra nhu cầu đối với lao động không nghề sẽ giảm đi.

Hiện nay thì chính phủ, Cục, cũng như doanh nghiệp cũng đang xây dựng chương trình đào tạo nghề cho lao động trước khi ra nước ngoài, tức là cung cấp người có tay nghề đi (xuất khẩu lao động). Ngoài ra, hiện nay (chúng tôi) cũng đang có nhiều đề án khác nữa hỗ trợ người lao động nghèo đi xuất khẩu lao động, hỗ trợ người dân nghèo của cả nước đi làm việc ở nước ngoài.

Nhã Trân : Thưa, hiện tại có những ngành nghề nào đang có nhu cầu thu nhận công nhân xuất khẩu Việt Nam ?

Ông Nguyễn Gia Liêm : Có ngành xây dựng, ngành cơ khí, rồi có những nơi họ đang cần nghề điện, điện tử, may mắc nữa. Đó là thế mạnh của Việt Nam mình, kể cả dịch vụ như là dịch vụ nhà hàng - khách sạn cũng có đào tạo.

Nhã Trân : Vâng. Và những thị trường lao động nào đang muốn nhận lao động xuất khẩu Việt Nam ?

Ông Nguyễn Gia Liêm : Vẫn là Đông Bắc Á, rồi là Trung Đông. Vừa rồi đoàn Thủ Tướng cũng qua các nước bạn (ở Trung Đông) và họ cũng sẵn sàng nhận lao động việt Nam.

Nhã Trân : Thưa, lương bổng của các công nhân này liệu có bị ảnh hưởng do kinh tế toàn cầu suy thoái ?

Ông Nguyễn Gia Liêm : Không ạ. Bởi vì bây giờ chúng tôi đang tính có khi lại còn cao hơn, bởi vì đưa lao động có tay nghề đi thì nó đảm bảo hơn. Các quyền lợi của họ sẽ được đảm bảo hơn.
Kế hoạch tay ba...

Nhã Trân : Nói về chi tiết, ông có thể cho biết một chút về chương trình dạy nghề này, như là ai sẽ bảo trợ chương trình này? Chính phủ Việt Nam hoàn toàn trả chi phí học nghề ?

Ông Nguyễn Gia Liêm : Cái đấy có sự phối hợp cả ba : nhà nước, doanh nghiệp và bản thân người lao động. Tuỳ theo từng chương trình mà có sự phối hợp. Có những chương trình được nhà nước hỗ trợ, có những chương trình do doanh nghiệp họ cũng đầu tư vào giúp người lao động, còn có những cái do tự nguyện của người lao động. Nói tóm lại là tuỳ theo từng chương trình.

Nhã Trân : Thưa, đối với những người trong hoàn cảnh quá khó khăn thì họ có được một chính sách nào giúp đỡ không?

Ông Nguyễn Gia Liêm : Những người đấy thì có đề án do nhà nước hỗ trợ phần lớn.

Tuỳ theo từng chương trình mà có sự phối hợp. Có những chương trình được nhà nước hỗ trợ, có những chương trình do doanh nghiệp họ cũng đầu tư vào giúp người lao động, còn có những cái do tự nguyện của người lao động.
Ô. Nguyễn Gia Liêm

Nhã Trân : Và các thông tin này đã được truyền bá rộng rãi chưa, thưa ông? Tức là những người vẫn muốn đi ra ngoài lao động, nhất là họ vẫn có thể ra nước ngoài làm việc nếu họ được đào tạo những kỹ năng mới.

Ông Nguyễn Gia Liêm : Hiện nay chúng tôi đang đẩy mạnh việc cải tiến thông tin tuyên truyền cũng như tư vấn cho người lao động để người lao động qua đó họ sẽ tìm hiểu thị trường mà họ dự định đi và lãnh vực ngành nghề mà họ sẽ làm việc ở nước ngoài, để từ đó họ sẽ đầu tư vào tuỳ theo khả năng của bản thân như là khả năng về kinh tế cũng như trình độ của bản thân họ.

Nhã Trân : Thưa, xin hỏi ông câu cuối cùng. Trong tình trạng kinh tế hiện nay, Cục Quản Lý Lao Động Nước Ngoài có thấy là thời gian này công nhân muốn ra nước ngoài làm việc thì có cần lưu ý điều gì không ?

Ông Nguyễn Gia Liêm : Nói chung thì có một cái chúng tôi đang rất nhiều lần thông tin và tư vấn người lao động là nên đến những địa chỉ, các doanh nghiệp có uy tín mà chúng tôi có cung cấp về cho các địa phương. Người lao động có thể hỏi các cơ quan lao động địa phương để nắm bắt tình hình, ngoài thông tin gửi đến do cơ quan chúng tôi.